Projekt ustawy o związkach partnerskich

Ustawa
z ___________________ roku
o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz innych ustaw

Art. 1.
W ustawie z 25 lutego 1964 roku – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 roku, Nr 9, poz. 59, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:

1) art. 13 otrzymuje brzmienie:
Art. 13.
§ 1. Nie może zawrzeć małżeństwa:
1) kto już pozostaje w związku małżeńskim,
2) kto pozostaje w związku partnerskim.
§ 2. Unieważnienia małżeństwa z powodu pozostawania przez jednego z małżonków w poprzednio zawartym związku małżeńskim lub w związku partnerskim może żądać każdy, kto ma w tym interes prawny.
§ 3. Nie można unieważnić małżeństwa z powodu pozostawania przez jednego z małżonków w poprzednio zawartym związku małżeńskim, jeżeli poprzednie małżeństwo ustało lub zostało unieważnione, chyba że ustanie tego małżeństwa nastąpiło przez śmierć osoby, która zawarła ponowne małżeństwo pozostając w poprzednio zawartym związku małżeńskim.
§ 4. Nie można unieważnić małżeństwa z powodu pozostawania przez jednego z małżonków w uprzednio zawartym związku partnerskim, jeżeli związek partnerski ustał lub został unieważniony, chyba, że ustanie związku partnerskiego nastąpiło przez śmierć osoby, która zawarła małżeństwo pozostając w uprzednio zawartym związku partnerskim.

2) art. 18 otrzymuje brzmienie:
Art. 18.
Nie można unieważnić małżeństwa po jego ustaniu. Nie dotyczy to jednak unieważnienia z powodu:
1) pokrewieństwa między małżonkami,
2) pozostawania przez jednego z małżonków w chwili zawarcia małżeństwa w zawartym poprzednio związku małżeńskim,
3) pozostawania przez jednego z małżonków w chwili zawarcia małżeństwa w zawartym poprzednio związku partnerskim.

3) art. 55 § 2 otrzymuje brzmienie:
Jeżeli po uznaniu jednego z małżonków za zmarłego drugi małżonek zawarł związek partnerski lub nowy związek małżeński, związek ten nie może być unieważniony z tego powodu, że małżonek uznany za zmarłego żyje albo że jego śmierć nastąpiła w innej chwili aniżeli chwila oznaczona w orzeczeniu o uznaniu za zmarłego. Przepisu tego nie stosuje się, jeżeli w chwili zawarcia związku partnerskiego lub nowego związku małżeńskiego strony wiedziały, że małżonek uznany za zmarłego pozostaje przy życiu.

4) art. 60 § 3 otrzymuje brzmienie:
Obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa lub związku partnerskiego. Jednakże gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni.

5) po tytule I dodaje się tytuł Ia w brzmieniu:
Tytuł Ia
ZWIĄZEK PARTNERSKI

Dział I
Zawarcie związku partnerskiego

Art. 616a
§ 1. Do zawarcia związku partnerskiego stosuje się przepisy o zawarciu małżeństwa z zachowaniem przepisów niniejszego działu.
§ 2. Małżeństwo zawarte za granicą przez dwie osoby tej samej płci wywiera na terenie Rzeczypospolitej Polskiej takie same skutki jak związek partnerski zawarty w myśl przepisów niniejszej ustawy – niezależnie od obywatelstwa lub braku obywatelstwa tych osób.
§ 3. Związek partnerski zawarty za granicą wywiera na terenie Rzeczypospolitej Polskiej takie same skutki jak związek partnerski zawarty w myśl przepisów niniejszej ustawy – niezależnie od obywatelstwa lub braku obywatelstwa tych osób.
Art. 616a1
§ 1. Związek partnerski zostaje zawarty, gdy dwie osoby jednocześnie obecne złożą przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego oświadczenia, że wstępują ze sobą w związek partnerski.
§ 2. Dwie osoby, będące obywatelami polskimi przebywającymi za granicą, mogą zawrzeć związek partnerski również przed polskim konsulem lub przed osobą wyznaczoną do wykonywania funkcji konsula.
§ 3. Jeżeli mimo niezachowania przepisów paragrafów poprzedzających został sporządzony akt związku partnerskiego, każdy, kto ma w tym interes prawny, może wystąpić z powództwem o ustalenie nieistnienia związku partnerskiego.
§ 4. Osoby zamierzające zawrzeć związek partnerski powinny złożyć lub przedstawić kierownikowi urzędu stanu cywilnego dokumenty niezbędne do zawarcia związku partnerskiego, określone w odrębnych przepisach.
§ 5. Jeżeli otrzymanie dokumentu, który osoba zamierzająca zawrzeć związek partnerski jest obowiązana złożyć lub przedstawić kierownikowi urzędu stanu cywilnego, napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, kierownik urzędu stanu cywilnego może zwolnić tę osobę od obowiązku złożenia lub przedstawienia tego dokumentu.
§ 6. Kierownik urzędu stanu cywilnego wyjaśnia osobom zamierzającym zawrzeć związek partnerski doniosłość związku partnerskiego, przepisy regulujące prawa i obowiązki partnerów oraz przepisy o nazwisku partnerów i o nazwisku ich dzieci.
Art. 616a2
§ 1. Związek partnerski przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego nie może być zawarty przed upływem czternastu dni od dnia, kiedy osoby, które zamierzają go zawrzeć, złożyły kierownikowi urzędu stanu cywilnego pisemne zapewnienie, że nie wiedzą o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie tego związku partnerskiego. Jednakże kierownik urzędu stanu cywilnego może zezwolić na zawarcie związku partnerskiego przed upływem tego terminu, jeżeli przemawiają za tym ważne względy. Przepisu zdania poprzedzającego nie stosuje się, jeżeli zakres obowiązków partnerów ma określić umowa, o której mowa w art. 616a7 § 3.
§ 2. Kierownik urzędu stanu cywilnego, który dowiedział się o istnieniu okoliczności wyłączającej zawarcie zamierzonego związku partnerskiego, odmówi przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek partnerski a w razie wątpliwości zwróci się do sądu o rozstrzygnięcie, czy związek partnerski może być zawarty.
§ 3. W razie wątpliwości, czy umowa, o której mowa w art. 616a7 § 3, jest zgodna z zasadami współżycia społecznego, kierownik urzędu stanu cywilnego zwróci się do sądu o rozstrzygnięcie, czy związek partnerski może być zawarty z umownie określonym zakresem obowiązków partnerów.
§ 4. Z zastrzeżeniem § 5, z ważnych powodów kierownik urzędu stanu cywilnego może zezwolić, żeby oświadczenie o wstąpieniu w związek partnerski zostało złożone przez pełnomocnika.
§ 5. Jeżeli zakres obowiązków partnerów ma określić umowa, o której mowa w art. 616a7 § 3, zezwolenia, aby oświadczenie o wstąpieniu w związek partnerski zostało złożone przez pełnomocnika, udziela sąd.
§ 6. Pełnomocnictwo, o którym mowa w § 4 i § 5, powinno być udzielone na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym i wymieniać osobę, z którą ma być zawarty związek partnerski.
Art. 616a3
§ 1. Z zastrzeżeniem § 2 związku partnerskiego nie może zawrzeć osoba nie mająca ukończonych lat osiemnastu.
§ 2. Z ważnych powodów sąd opiekuńczy może zezwolić na zawarcie związku partnerskiego osobie, która ukończyła lat szesnaście, a z okoliczności wynika, że zawarcie związku partnerskiego będzie zgodne z dobrem założonej rodziny.
§ 3. Unieważnienia związku partnerskiego zawartego przez osobę, która nie ukończyła lat osiemnastu, oraz przez osobę, która bez zezwolenia sądu zawarła związek partnerski po ukończeniu lat szesnastu, lecz przed ukończeniem lat osiemnastu, może żądać każdy z partnerów.
§ 4. Nie można unieważnić związku partnerskiego z powodu braku przepisanego wieku, jeżeli partner osiągnął ten wiek przed wytoczeniem powództwa.
§ 5. Jeżeli kobieta zaszła w ciążę, nie można żądać unieważnienia związku partnerskiego z powodu braku przepisanego wieku.
Art. 616a4
§ 1. Związku partnerskiego nie może zawrzeć:
1) kto już pozostaje w związku partnerskim,
2) kto pozostaje w związku małżeńskim.
§ 2. Unieważnienia związku partnerskiego z powodu pozostawania przez jednego z partnerów w uprzednio zawartym związku partnerskim lub uprzednio zawartym związku małżeńskim może żądać każdy, kto ma w tym interes prawny.
§ 3. Nie można unieważnić związku partnerskiego z powodu pozostawania przez jednego z partnerów w uprzednio zawartym związku partnerskim, jeżeli poprzedni związek partnerski ustał lub został unieważniony, chyba że ustanie tego związku partnerskiego nastąpiło przez śmierć osoby, która zawarła ponowny związek partnerski pozostając w uprzednio zawartym związku partnerskim.
§ 4. Nie można unieważnić związku partnerskiego z powodu pozostawania przez jednego z partnerów w uprzednio zawartym związku małżeńskim, jeżeli małżeństwo ustało lub zostało unieważnione, chyba że ustanie tego małżeństwa nastąpiło przez śmierć osoby, która zawarła związek partnerski pozostając w poprzednio zawartym związku małżeńskim.
Art. 616a5
Nie można unieważnić związku partnerskiego po jego ustaniu. Nie dotyczy to jednak unieważnienia z powodu:
1) pokrewieństwa między partnerami,
2) pozostawania przez jednego z partnerów w chwili zawarcia związku partnerskiego w zawartym poprzednio związku partnerskim,
3) pozostawania przez jednego z partnerów w chwili zawarcia związku partnerskiego w zawartym poprzednio związku małżeńskim.

Dział II
Prawa i obowiązki partnerów

Art. 616a6
Do praw i obowiązków partnerów stosuje się przepisy o prawach i obowiązkach małżonków, z zachowaniem przepisów niniejszego działu.
Art. 616a7
§ 1. Partnerzy mają równe prawa i obowiązki w związku partnerskim.
§ 2. Partnerzy są obowiązani do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności, do współdziałania dla dobra rodziny, którą założyli przez swój związek, a ponadto - każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych - do zaspokajania potrzeb tej rodziny, co może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.
§ 3. Przy zachowaniu zasady wyrażonej w § 1 partnerzy mogą odmiennie, aniżeli w § 2, określić zakres swoich obowiązków. W tym celu – wraz z dokumentami, o których mowa w art. 616a1§ 4 – osoby zamierzające zawrzeć związek partnerski składają kierownikowi urzędu stanu cywilnego umowę określającą ich obowiązki w związku partnerskim.
§ 4. Umowa, o której mowa w § 3, nie może zostać zawarta po zawarciu związku partnerskiego.
§ 5. Umowa, o której mowa w § 3, nie może zostać zawarta jeżeli związek partnerski zawiera osoba, która ukończyła lat szesnaście, ale nie ukończyła lat osiemnastu.
§ 6. Osoby zamierzające zawrzeć związek partnerski mogą – do czasu zawarcia związku partnerskiego – wycofać umowę, o której mowa w § 3; w takim przypadku zakres obowiązków partnerów określa § 2.
§ 7. Partnerzy mogą zmienić umowę, o której mowa w § 3. Umowa w nowym brzmieniu zaczyna obowiązywać czternaście dni od momentu jej złożenia kierownikowi urzędu stanu cywilnego. Do zmian umowy, o której mowa w § 3, przepis art. 616a2 § 3 stosuje się odpowiednio.
§ 8. Partnerzy mogą rozwiązać umowę, o której mowa w § 3; w takim przypadku zakres obowiązków partnerów określa § 2.
Art. 616a8
Partnerzy rozstrzygają wspólnie o istotnych sprawach rodziny, którą założyli przez swój związek; w braku porozumienia każdy z nich może zwrócić się o rozstrzygnięcie do sądu.
Art. 616a9
§ 1. Jeżeli jeden z partnerów nie spełnia ciążącego na nim obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, założyli przez swój związek, sąd może nakazać, ażeby wynagrodzenie za pracę albo inne należności przypadające temu partnerowi były w całości lub w części wypłacane do rąk drugiego partnera.
§ 2. Nakaz, o którym mowa w paragrafie poprzedzającym, zachowuje moc mimo ustania po jego wydaniu wspólnego pożycia partnerów. Sąd może jednak na wniosek każdego z partnerów nakaz ten zmienić albo uchylić.
§ 3. Przepisów niniejszego artykułu nie stosuje się, jeśli umowa, o której mowa w art. 616a7 § 3, nie przewiduje obowiązku przyczyniania się przez partnerów do zaspokajania potrzeb rodziny, którą założyli przez swój związek.

Dział III
Ustroje majątkowe związku partnerskiego

Art. 616a10
Do ustrojów majątkowych związków partnerskich stosuje się przepisy o małżeńskich ustrojach majątkowych z wyłączeniem przepisu art. 54.

Dział IV
Ustanie związku partnerskiego
Art. 616a11
Do ustania związku partnerskiego stosuje się odpowiednie przepisy dotyczące małżeństw z zachowaniem przepisów niniejszego działu.
Art. 616a12
§ 1. W razie uznania jednego z partnerów za zmarłego domniemywa się, że związek partnerski ustał z chwilą, która w orzeczeniu o uznaniu tego partnera za zmarłego została oznaczona jako chwila jego śmierci.
§ 2. Jeżeli po uznaniu jednego z partnerów za zmarłego drugi partner zawarł związek małżeński lub nowy związek partnerski, związek ten nie może być unieważniony z tego powodu, że partner uznany za zmarłego żyje albo że jego śmierć nastąpiła w innej chwili aniżeli chwila oznaczona w orzeczeniu o uznaniu za zmarłego. Przepisu tego nie stosuje się, jeżeli w chwili zawarcia nowego związku partnerskiego strony wiedziały, że partner uznany za zmarłego pozostaje przy życiu.
Art. 616a13
§ 1. Każdy z partnerów może żądać, ażeby sąd rozwiązał związek partnerski przez rozwód.
§ 2. Rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci partnerów albo jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
§ 3. Rozwiązując związek partnerski przez rozwód sąd nie orzeka o winie.
Art. 616a14
§ 1. Partner rozwiedziony, który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego partnera rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego.
§ 2. Obowiązek dostarczania środków utrzymania partnerowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego partnera nowego związku partnerskiego lub małżeństwa. Obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni.
Art. 616a15
Przepisów dwóch artykułów poprzedzających nie stosuje się, jeżeli nie zawarto umowy, o której mowa w art. 616a7 § 3, lub jeżeli partnerzy rozwiązali ją co najmniej trzy lata przed rozwodem; w takim przypadku zastosowanie znajdują przepisy dotyczące rozwodu z orzekaniem o winie przewidziane dla małżeństw oraz przepisy dotyczące dostarczania środków utrzymania rozwiedzionemu małżonkowi.

6) w art. 62 dodaje się § 4 w brzmieniu:
Ilekroć w przepisach niniejszego oddziału mowa jest o mężu matki, należy przez to rozumieć także partnera matki.

7) w art. 88 dodaje się § 5 w brzmieniu:
Przepisy niniejszego oddziału dotyczące nazwiska dziecka stosuje się odpowiednio do związków partnerskich; ilekroć jest w nich mowa o mężu matki, należy przez to rozumieć także partnera matki.

8) art. 106 otrzymuje brzmienie:
Jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd opiekuńczy może zmienić orzeczenie o władzy rodzicielskiej i sposobie jej wykonywania zawarte w wyroku orzekającym rozwód, separację bądź unieważnienie małżeństwa lub związku partnerskiego, albo ustalającym pochodzenie dziecka.

9) art. 112 otrzymuje brzmienie:
Pozbawienie władzy rodzicielskiej lub jej zawieszenie może być orzeczone także w wyroku orzekającym rozwód, separację albo unieważnienie małżeństwa lub związku partnerskiego.

10) art. 115 § 1 otrzymuje brzmienie:
Przysposobić wspólnie mogą tylko małżonkowie lub partnerzy. Ilekroć w przepisach niniejszego działu jest mowa o przysposobieniu wspólnym przez małżonków, należy przez to rozumieć także przysposobienie wspólne przez partnerów.

11) w art. 115 po § 3 dodaje się § 4 w brzmieniu:
Ilekroć w przepisach niniejszego działu jest mowa o małżonku, należy przez to rozumieć także partnera.

12) dotychczasową treść art. 130 oznacza się jako § 1 po którym dodaje się § 2 w brzmieniu:
Ilekroć w przepisach niniejszego działu jest mowa o małżonkach należy przez to rozumieć także partnerów.

13) art. 146 otrzymuje brzmienie:
Opiekę sprawuje opiekun. Wspólne sprawowanie opieki nad dzieckiem sąd może powierzyć tylko małżonkom lub partnerom.

14) art. 159 § 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
przy czynnościach prawnych między jedną z tych osób a opiekunem albo jego małżonkiem, partnerem, zstępnymi, wstępnymi lub rodzeństwem, chyba że czynność prawna polega na bezpłatnym przysporzeniu na rzecz osoby pozostającej pod opieką.

15) art. 176 otrzymuje brzmienie:
Jeżeli wzgląd na dobro pozostającego pod opieką nie stoi temu na przeszkodzie, opiekunem ubezwłasnowolnionego całkowicie powinien być ustanowiony przede wszystkim jego małżonek lub partner, a w braku tegoż - jego ojciec lub matka.

Art. 2.
W ustawie z 29 września 1986 roku – Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. z 1986 roku, Nr 36, poz. 180 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 1 otrzymuje brzmienie:
Ustawa reguluje sprawy związane z rejestracją urodzeń, małżeństw, związków partnerskich oraz zgonów, a także sprawy dotyczące innych zdarzeń, które mają wpływ na stan cywilny osób.

2) art. 2 otrzymuje brzmienie:
Rejestracji stanu cywilnego osób dokonuje się w księgach stanu cywilnego w formie aktów urodzenia, małżeństwa, związku partnerskiego oraz zgonu. W księgach stanu cywilnego dokonuje się także innych wpisów przewidzianych w odrębnych przepisach.

3) art. 7 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
Jeżeli kierownik urzędu stanu cywilnego odmawia:
1) przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński lub w związek partnerski,
2) wydania zaświadczenia o braku okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa, o których mowa w art. 41 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,
3) wydania zezwolenia na zawarcie małżeństwa lub związku partnerskiego przed upływem terminu, o którym mowa w art. 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego lub terminu, o którym mowa w art. 616a2 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,
4) udzielenia zwolnienia od złożenia dokumentu, o którym mowa w art. 616a1 § 5 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,
5) wydania zezwolenia, aby oświadczenie o wstąpieniu w związek partnerski zostało złożone przez pełnomocnika,
6) sporządzenia aktu małżeństwa zawartego zgodnie z art. 1 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,
7) wydania zaświadczenia, że obywatel polski lub zamieszkały w Polsce cudzoziemiec niemający żadnego obywatelstwa zgodnie z prawem polskim może zawrzeć małżeństwo lub związek partnerski za granicą,
powiadamia na piśmie osobę zainteresowaną o przyczynach odmowy. Osoba zainteresowana w terminie 14 dni od dnia doręczenia jej pisma kierownika urzędu stanu cywilnego może wystąpić z wnioskiem do sądu rejonowego właściwego ze względu na siedzibę urzędu stanu cywilnego o rozstrzygnięcie, czy okoliczności przedstawione przez kierownika urzędu stanu cywilnego uzasadniają odmowę dokonania czynności. Prawomocne postanowienie sądu wiąże kierownika urzędu stanu cywilnego.

4) art. 7 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
Wystąpienie z wnioskiem, o którym mowa w ust. 2, jest niedopuszczalne, jeżeli sąd:
1) na podstawie art. 5 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rozstrzygnął, że małżeństwo nie może być zawarte,
2) na podstawie art. 616a2 § 2 lub § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rozstrzygnął, że związek partnerski nie może być zawarty.

5) w art. 12 dodaje się ust. 11 w brzmieniu:
Zawarcie związku partnerskiego następuje w urzędzie stanu cywilnego wybranym przez osoby zamierzające wstąpić w związek partnerski.

6) art. 13 otrzymuje brzmienie:
Odtworzenia aktu stanu cywilnego, wpisania treści aktu stanu cywilnego sporządzonego za granicą do polskich ksiąg stanu cywilnego lub zarejestrowania w nich urodzenia, zawarcia małżeństwa, zawarcia związku partnerskiego albo zgonu, które nastąpiły za granicą, dokonuje się w urzędzie stanu cywilnego miejsca zamieszkania wnioskodawcy, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej.

7) art. 14 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Oświadczenie o uznaniu dziecka lub nadaniu dziecku nazwiska męża lub partnera matki, oświadczenie małżonka lub partnera rozwiedzionego o powrocie do nazwiska, które nosił przed zawarciem, odpowiednio, małżeństwa lub związku partnerskiego, oraz wniosek o wpisanie do aktu urodzenia dziecka wzmianki o tym, że rodzice dziecka zawarli małżeństwo lub związek partnerski, można złożyć w każdym urzędzie stanu cywilnego.

8) art. 17 otrzymuje brzmienie:
Art. 17
1. Akty urodzenia, małżeństwa, związku partnerskiego oraz zgonu sporządza się oddzielnie dla każdego rodzaju aktu.
2. Dokumenty i oświadczenia złożone w czasie lub po sporządzeniu aktów urodzenia, małżeństwa, związku partnerskiego oraz zgonu, a także dokumenty przekazane urzędom stanu cywilnego przez sądy i inne organy państwowe stanowią akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego.

9) w art. 27 ust. 1 dodaje się pkt 41 w brzmieniu:
wzór zaświadczenia stwierdzającego brak okoliczności wyłączających zawarcie związku partnerskiego; zaświadczenie to powinno stanowić jeden dokument i zawierać wszystkie dane niezbędne do sporządzenia aktu związku partnerskiego;

10) art. 27 ust. 1 pkt 5 otrzymuje brzmienie:
wzory protokołów sporządzanych w sprawach, o których mowa w art. 59, 60, 62a6 i 62a7;

11) art. 35 otrzymuje brzmienie:
Jeżeli akt urodzenia, małżeństwa, związku partnerskiego lub zgonu został sporządzony za granicą, a uzyskanie odpisu aktu jest niemożliwe lub związane z poważnymi trudnościami, można odtworzyć jego treść na wniosek osoby zainteresowanej, organu państwowego lub z urzędu.

12) art. 40 ust. 3a otrzymuje brzmienie:
Przyjęcie w sprawie nazwiska dziecka oświadczeń, o których mowa w art. 88 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, wymaga sporządzenia protokołu. Odpis protokołu przesyła się do urzędu stanu cywilnego, w którym sporządzono akt małżeństwa lub akt związku partnerskiego rodziców.

13) w art. 41 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
Przepis ust. 1 i ust. 2 stosuje się odpowiednio do związku partnerskiego.

14) art. 42 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Jeżeli stosownie do przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie zachodzi domniemanie, że ojcem dziecka jest mąż lub partner matki, dane dotyczące osoby ojca wpisuje się tylko w razie uznania dziecka przez ojca lub sądowego ustalenia ojcostwa.

15) art. 43 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
Przyjęcie oświadczenia o uznaniu dziecka lub nadaniu dziecku nazwiska męża lub partnera matki wymaga sporządzenia protokołu.

16) art. 44 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio w razie sądowego ustalenia ojcostwa oraz nadania dziecku nazwiska męża lub partnera matki.

17) w art. 46 dodaje się ust. 4 w brzmieniu:
Przepisy ust. 1-3 stosuje się odpowiednio do związku partnerskiego oraz partnera matki.

18) w art. 47 dodaje się ust. 7 w brzmieniu:
Przepisy ust. 2 i ust. 3 stosuje się odpowiednio do przysposobienia przez partnerów.

19) art. 54 ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
przedstawić dokument stwierdzający tożsamość oraz złożyć odpis skrócony aktu urodzenia, a także dowód ustania lub unieważnienia małżeństwa, jeżeli pozostawała poprzednio w związku małżeńskim, albo nieistnienia małżeństwa, jeżeli postępowanie o ustalenie nieistnienia małżeństwa toczyło się wobec tej osoby, a także dowód ustania lub unieważnienia związku partnerskiego, jeżeli pozostawała poprzednio w związku partnerskim, albo nieistnienia związku partnerskiego, jeżeli postępowanie o ustalenie nieistnienia związku partnerskiego toczyło się wobec tej osoby;

20) po art. 55 dodaje się art. 551 w brzmieniu:
Art. 551
1. Dowodem ustania związku partnerskiego jest:
1) odpis skrócony aktu zgonu partnera lub odpis prawomocnego orzeczenia sądu o stwierdzeniu zgonu partnera lub uznaniu partnera za zmarłego;
2) odpis skrócony aktu związku partnerskiego z adnotacją o jego rozwiązaniu przez rozwód albo odpis prawomocnego orzeczenia sądu o rozwodzie.
2. Dowodem unieważnienia związku partnerskiego jest odpis skrócony aktu związku partnerskiego z adnotacją o unieważnieniu związku partnerskiego albo odpis prawomocnego orzeczenia sądu o unieważnieniu związku partnerskiego.
3. Dowodem nieistnienia związku partnerskiego jest odpis prawomocnego orzeczenia sądu ustalającego nieistnienie związku partnerskiego.

21) po rozdziale 6 dodaje się rozdział 6a w brzmieniu:

Rozdział 6
Akt związku partnerskiego
Art. 62a1
Zawarcie związku partnerskiego następuje zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Art. 62a2
1. Osoba zamierzająca zawrzeć związek partnerski jest obowiązana:
1) przedstawić dokument stwierdzający tożsamość oraz złożyć odpis skrócony aktu urodzenia, a także dowód ustania lub unieważnienia małżeństwa, jeżeli pozostawała poprzednio w związku małżeńskim, albo nieistnienia małżeństwa, jeżeli postępowanie o ustalenie nieistnienia małżeństwa toczyło się wobec tej osoby, a także dowód ustania lub unieważnienia związku partnerskiego, jeżeli pozostawała poprzednio w związku partnerskim, albo nieistnienia związku partnerskiego, jeżeli postępowanie o ustalenie nieistnienia związku partnerskiego toczyło się wobec tej osoby;
2) złożyć pisemne zapewnienie, że nie wie o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie związku partnerskiego;
3) złożyć zezwolenie na zawarcie związku partnerskiego, jeżeli tego wymagają przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
2. Osoba, o której mowa w ust. 1, nie składa odpisu skróconego aktu stanu cywilnego, jeżeli został on sporządzony w urzędzie stanu cywilnego, w którym nastąpi sporządzenie aktu związku partnerskiego.
3. W razie gdy oświadczenie o wstąpieniu w związek partnerski ma zostać złożone przez pełnomocnika, jest on obowiązany złożyć kierownikowi urzędu stanu cywilnego stosowne pełnomocnictwo.
Art. 62a3
1. Cudzoziemiec zamierzający zawrzeć związek partnerski jest obowiązany złożyć kierownikowi urzędu stanu cywilnego dokument stwierdzający, że zgodnie z właściwym prawem może zawrzeć związek partnerski.
2. Jeżeli otrzymanie dokumentu napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, sąd w postępowaniu nieprocesowym na wniosek cudzoziemca może go zwolnić od złożenia dokumentu.
3. W postępowaniu o zwolnienie cudzoziemca od złożenia dokumentu sąd na podstawie właściwego prawa ustala, czy osoba ta może zawrzeć związek partnerski.
4. Przepisów powyższych nie stosuje się do cudzoziemca niemającego obywatelstwa żadnego państwa, jeżeli ma on w Polsce miejsce zamieszkania.
Art. 62a4
Kierownik urzędu stanu cywilnego sprawdza tożsamość osób wstępujących w związek partnerski oraz tożsamość i pełnoletność świadków.
Art. 62a5
1. Zawarcie związku partnerskiego następuje z zachowaniem uroczystej formy. Kierownik urzędu stanu cywilnego w czasie przyjmowania oświadczeń o wstąpieniu w związek partnerski nosi odznakę, której wzór i sposób noszenia określa, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw wewnętrznych.
2. Podczas składania oświadczeń o wstąpieniu w związek partnerski stoją wszyscy obecni, nie wyłączając kierownika urzędu stanu cywilnego.
3. Jeżeli zachodzą uzasadnione przyczyny, kierownik urzędu stanu cywilnego może przyjąć oświadczenia o wstąpieniu w związek partnerski poza lokalem urzędu stanu cywilnego.
Art. 62a6
Jeżeli zawarcie związku partnerskiego następuje poza lokalem urzędu stanu cywilnego, w miejscu zawarcia związku partnerskiego sporządza się protokół stwierdzający złożenie przez przyszłych partnerów oświadczeń o wstąpieniu w związek partnerski. W protokole zamieszcza się ponadto inne dane wymagane przy zawieraniu związku partnerskiego. Protokół po podpisaniu przez partnerów, świadków i kierownika urzędu stanu cywilnego stanowi podstawę do sporządzenia aktu związku partnerskiego.
Art. 62a7
1. Jeżeli zawarcie związku małżeńskiego następuje przed konsulem, sporządza on protokół stwierdzający złożenie przez przyszłych partnerów oświadczeń o wstąpieniu w związek partnerski. W protokole zamieszcza się ponadto inne dane przewidziane przy zawieraniu związku partnerskiego. Przepisy art. 62a1, 62a2 ust. 1 oraz art. 62a4 stosuje się odpowiednio.
2. Protokół, o którym mowa w ust. 1, podpisany przez partnerów, świadków i konsula stanowi podstawę do sporządzenia aktu związku partnerskiego w polskich księgach stanu cywilnego. W tym celu protokół wraz z zapewnieniami osób wstępujących w związek partnerki, że nie wiedzą o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie przez nie związku partnerskiego, oraz z oświadczeniem o nazwisku (nazwiskach), które będą nosić po jego zawarciu, a także o nazwisku dzieci zrodzonych z tego związku partnerskiego - konsul przesyła niezwłocznie do urzędu stanu cywilnego właściwego dla dzielnicy Śródmieście miasta stołecznego Warszawy.
Art. 62a8
1. Akt związku partnerskiego sporządza się niezwłocznie po jego zawarciu.
2. Jeżeli akt związku partnerskiego nie mógł być z ważnych przyczyn sporządzony niezwłocznie po jego zawarciu, sporządza się go natychmiast po ustaniu przeszkody.
Art. 62a9
1. Do aktu związku partnerskiego wpisuje się:
1) nazwiska i imiona osób zawierających związek partnerski, ich nazwiska rodowe, stan cywilny, miejsce i datę urodzenia oraz miejsce zamieszkania;
2) miejsce i datę zawarcia związku partnerskiego;
3) nazwiska i imiona oraz nazwiska rodowe rodziców każdej z osób wstępujących w związek partnerski;
4) nazwiska i imiona świadków;
5) nazwisko (nazwiska), które będą nosić osoby zawierające związek partnerski po jego zawarciu, oraz nazwisko, które będą nosić dzieci zrodzone z tego związku partnerskiego;
6) stwierdzenie, że osoby zawierające związek partnerski złożyły zgodne oświadczenia o wstąpieniu w związek partnerski.
2. Nazwisko (nazwiska), które będą nosili partnerzy, oraz nazwisko, które będą nosiły dzieci pochodzące ze związku partnerskiego, wpisuje się do aktu związku partnerskiego na podstawie pisemnych oświadczeń złożonych zgodnie z art. 25 § 1 i art. 88 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
3. Jeżeli obywatel polski zawierający związek partnerski w zagranicznym urzędzie stanu cywilnego nie złożył oświadczenia w sprawie swojego nazwiska, może je złożyć wraz z wnioskiem o wpisanie aktu związku partnerskiego do polskiej księgi związków partnerskich, a gdy związek partnerski zawierali obywatele polscy, mogą także złożyć oświadczenie o nazwisku dzieci zrodzonych z tego związku partnerskiego.
4. Oświadczenia, o których mowa w ust. 3, można złożyć również przed konsulem. W takim wypadku konsul sporządza protokół przyjęcia oświadczenia, który wraz z wnioskiem o wpisanie aktu związku partnerskiego do polskich ksiąg stanu cywilnego przesyła niezwłocznie do urzędu stanu cywilnego właściwego dla dzielnicy Śródmieście miasta stołecznego Warszawy.
5. Prawomocne orzeczenie o rozwodzie i o unieważnieniu związku partnerskiego stanowi podstawę wpisania wzmianki dodatkowej do aktu związku partnerskiego.
6. Przyjęcie do protokołu oświadczeń o nazwisku dziecka złożonych na podstawie art. 88 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jest podstawą wpisania wzmianki dodatkowej do aktu związku partnerskiego rodziców dziecka.
7. Treść umowy, o której mowa w art. 616a7 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, treść każdej zmiany umowy, o której mowa w art. 616a7 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, a także rozwiązanie umowy, o której mowa w art. 616a7 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, stanowi podstawę wpisania wzmianki dodatkowej do aktu związku partnerskiego.

22) art. 65 ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
małżonek, partner lub dzieci zmarłego;

23) art. 67 ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
nazwisko, imię (imiona) oraz nazwisko rodowe małżonka lub partnera osoby zmarłej;

24) art. 70 otrzymuje brzmienie:
Urodzenie, zawarcie małżeństwa, zawarcie związku partnerskiego lub zgon, które nastąpiły za granicą i nie zostały zarejestrowane w zagranicznych księgach stanu cywilnego, można zarejestrować w polskich księgach stanu cywilnego.

25) art. 71 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Obywatel polski lub zamieszkały w Polsce cudzoziemiec niemający obywatelstwa żadnego państwa zamierzający zawrzeć małżeństwo lub związek partnerski za granicą może otrzymać zaświadczenie stwierdzające, że zgodnie z prawem polskim nie pozostaje on w związku małżeńskim ani w związku partnerskim. Przepis art. 41 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stosuje się odpowiednio.

26) w art. 82 po pkt 2 dodaje się pkt 21 w brzmieniu:
w odpisie aktu związku partnerskiego - nazwiska i imiona partnerów, ich nazwiska rodowe, miejsca i daty ich urodzenia, miejsce i datę zawarcia związku partnerskiego, imiona i nazwiska rodowe rodziców, nazwisko (nazwiska) partnerów, które noszą po zawarciu związku partnerskiego, nazwisko dzieci zrodzonych z tego związku partnerskiego, a jeżeli związek partnerski ustał wskutek śmierci jednego z partnerów albo rozwodu, został unieważniony - adnotację o ustaniu związku partnerskiego lub jego unieważnieniu wraz z oznaczeniem aktu zgonu lub sygnatury akt sprawy, w której orzeczono o rozwodzie lub unieważnieniu związku partnerskiego, a ponadto – o ile została zawarta, zmieniona lub rozwiązana umowa o której mowa w art. 616a7 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – adnotację o zawarciu, zmianie lub rozwiązaniu tej umowy wraz z podanie daty zmiany i rozwiązania;

27) art. 82 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
w odpisie aktu zgonu - nazwisko i imię (imiona) zmarłego, jego nazwisko rodowe, miejsce i datę zgonu, datę lub rok urodzenia, miejsce urodzenia, stan cywilny zmarłego i jego ostatnie miejsce zamieszkania oraz nazwisko, imię i nazwisko rodowe małżonka lub partnera, a także imiona i nazwiska rodowe rodziców zmarłego.

28) art. 83 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Odpisy oraz zaświadczenia określone w art. 79 wydaje się na wniosek sądu lub innego organu państwowego, osoby, której stan cywilny został w akcie stwierdzony, jej wstępnego, zstępnego, rodzeństwa, małżonka, partnera lub przedstawiciela ustawowego.
Art. 3.
W ustawie z 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2005 roku, Nr 167, poz. 1398, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 5 ust. 1 pkt 9 otrzymuje brzmienie:
ryczałty należne kuratorom sądowym za przeprowadzenie wywiadu środowiskowego w sprawach: o unieważnienie małżeństwa, o rozwód oraz separację, o unieważnienie związku partnerskiego, a także za uczestniczenie przy ustalonych przez sąd kontaktach rodziców z dziećmi;

2) art. 26 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
W sprawach o rozwód, o separację lub o unieważnienie małżeństwa, w razie zasądzenia alimentów na rzecz małżonka w orzeczeniu kończącym postępowanie w instancji, pobiera się od małżonka zobowiązanego opłatę stosunkową od zasądzonego roszczenia, a w razie nakazania eksmisji jednego z małżonków albo podziału wspólnego majątku pobiera się także opłatę w wysokości przewidzianej od pozwu lub wniosku w takiej sprawie. Przepis zdania poprzedzającego stosuje się odpowiednio do partnerów i związków partnerskich.

3) art. 27 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
ustalenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa lub związku partnerskiego;

4) art. 27 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
unieważnienie małżeństwa lub związku partnerskiego;
5) art. 37 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
zezwolenie na zawarcie związku małżeńskiego lub związku partnerskiego;

6) w art. 38 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
Przepisy ust. 1 i ust. 2 stosuje się do związków partnerskich.

7) art. 43 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
własności, użytkowania wieczystego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nabytego w wyniku podziału majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami lub partnerami;

8) art. 71 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi lub partnerowi dłużnika;

Art. 4.
W ustawie z 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 roku, Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 10 § 2 otrzymuje brzmienie:
Przez zawarcie małżeństwa lub związku partnerskiego małoletni uzyskuje pełnoletność. Nie traci jej w razie unieważnienia małżeństwa lub związku partnerskiego.

2) art. 435 § 3 otrzymuje brzmienie:
Firma osoby prawnej może zawierać nazwisko lub pseudonim osoby fizycznej, jeżeli służy to ukazaniu związków tej osoby z powstaniem lub działalnością przedsiębiorcy. Umieszczenie w firmie nazwiska albo pseudonimu osoby fizycznej wymaga pisemnej zgody tej osoby, a w razie jej śmierci - zgody jej małżonka lub partnera i dzieci.

3) art. 438 § 1 otrzymuje brzmienie:
W przypadku utraty członkostwa przez wspólnika, którego nazwisko było umieszczone w firmie, spółka może zachować w swej firmie nazwisko byłego wspólnika tylko za wyrażoną na piśmie jego zgodą, a w razie jego śmierci – za zgodą jego małżonka lub partnera i dzieci.

4) w art. 121 po pkt 3 dodaje się punkt 31 w brzmieniu:
co do roszczeń, które przysługują jednemu z partnerów przeciwko drugiemu - przez czas trwania związku partnerskiego;

5) art. 216 § 4 otrzymuje brzmienie:
Przepisów § 2 i 3 nie stosuje się do spłat na rzecz małżonka w razie zniesienia współwłasności gospodarstwa rolnego, które stosownie do przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego należy do wspólnego majątku małżonków, ani do spłat na rzecz partnera w razie zniesienia współwłasności gospodarstwa rolnego, które stosownie do przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego należy do wspólnego majątku partnerów.

6) art. 301 otrzymuje brzmienie:
Art. 301
§ 1. Mający służebność mieszkania może przyjąć na mieszkanie małżonka lub partnera i dzieci małoletnie. Inne osoby może przyjąć tylko wtedy, gdy są przez niego utrzymywane albo potrzebne przy prowadzeniu gospodarstwa domowego. Dzieci przyjęte jako małoletnie mogą pozostać w mieszkaniu także po uzyskaniu pełnoletniości.
§ 2. Można się umówić, że po śmierci uprawnionego służebność mieszkania przysługiwać będzie jego dzieciom, rodzicom i małżonkowi lub partnerowi.

7) art. 680 otrzymuje brzmienie:
§ 1. Małżonkowie oraz partnerzy są najemcami lokalu bez względu na istniejące między nimi stosunki majątkowe, jeżeli nawiązanie stosunku najmu lokalu mającego służyć zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych założonej przez nich rodziny nastąpiło w czasie trwania małżeństwa lub związku partnerskiego. Jeżeli między małżonkami lub partnerami istnieje rozdzielność majątkowa albo rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków do wspólności najmu stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności ustawowej.
§ 2. Ustanie wspólności majątkowej w czasie trwania małżeństwa lub związku partnerskiego nie powoduje ustania wspólności najmu lokalu mającego służyć zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych rodziny. Sąd, stosując odpowiednio przepisy o ustanowieniu w wyroku rozdzielności majątkowej, może z ważnych powodów na żądanie jednego z małżonków lub partnerów znieść wspólność najmu lokalu.

8) art. 691 § 1 otrzymuje brzmienie:
W razie śmierci najemcy lokalu mieszkalnego w stosunek najmu lokalu wstępują: małżonek lub partner nie będący współnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka lub partnera, inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą – niezależnie od płci najemcy i płci tej osoby.

9) art. 923 otrzymuje brzmienie:
§ 1. Małżonek, partner i inne osoby bliskie spadkodawcy, które mieszkały z nim do dnia jego śmierci, są uprawnione do korzystania w ciągu trzech miesięcy od otwarcia spadku z mieszkania i urządzenia domowego w zakresie dotychczasowym. Rozrządzenie spadkodawcy wyłączające lub ograniczające to uprawnienie jest nieważne.
§ 2. Przepisy powyższe nie ograniczają uprawnień małżonka, partnera i innych osób bliskich spadkodawcy, które wynikają z najmu lokali lub ze spółdzielczego prawa do lokalu.

10) art. 931 § 1 otrzymuje brzmienie:
W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek lub partner; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi lub partnerowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

11) art. 932 § 1 otrzymuje brzmienie:
W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice.

12) art. 932 § 2 otrzymuje brzmienie:
Udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy, wynosi jedną czwartą całości spadku. Jeżeli ojcostwo rodzica nie zostało ustalone, udział spadkowy matki spadkodawcy, dziedziczącej w zbiegu z jego małżonkiem, wynosi połowę spadku.

13) art. 932 § 3 otrzymuje brzmienie:
W braku zstępnych i małżonka lub partnera spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych

14) art. 933 otrzymuje brzmienie:
Art. 933
§ 1. Udział spadkowy małżonka lub partnera, który dziedziczy w zbiegu z rodzicami, rodzeństwem i zstępnymi rodzeństwa spadkodawcy, wynosi połowę spadku.
§ 2. W braku zstępnych spadkodawcy, jego rodziców, rodzeństwa i ich zstępnych, cały spadek przypada małżonkowi spadkodawcy.

15) art. 934 § 1 otrzymuje brzmienie:
W braku zstępnych, małżonka, partnera, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy; dziedziczą oni w częściach równych.

16) art. 9341 otrzymuje brzmienie:
Art. 9341
W braku małżonka i partnera spadkodawcy oraz krewnych, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada w częściach równych tym dzieciom małżonka lub partnera spadkodawcy, których żadne z rodziców nie dożyło chwili otwarcia spadku.

17) art. 935 otrzymuje brzmienie:
Art. 935
W braku małżonka i partnera spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka lub partnera spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. Jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu.

18) w art. 936 po § 3 dodaje się § 4 w brzmieniu:
Przepis § 3 stosuje się do przysposobienia dziecka partnera przez drugiego partnera.

19) w art. 939 po § 2 dodaje się § 3 w brzmieniu:
Przepisy niniejszego artykułu stosuje się także do partnera.

20) w art. 940 po § 2 dodaje się § 3 w brzmieniu:
Przepisy niniejszego artykułu odpowiednio stosuje się do partnera.

21) art. 957 otrzymuje brzmienie:
Art. 957
§ 1. Nie może być świadkiem przy sporządzaniu testamentu osoba, dla której w testamencie została przewidziana jakakolwiek korzyść. Nie mogą być również świadkami: małżonek lub partner tej osoby, jej krewni lub powinowaci pierwszego i drugiego stopnia oraz osoby pozostające z nią w stosunku przysposobienia.
§ 2. Jeżeli świadkiem była jedna z osób wymienionych w paragrafie poprzedzającym, nieważne jest tylko postanowienie, które przysparza korzyści tej osobie, jej małżonkowi, partnerowi, krewnym lub powinowatym pierwszego lub drugiego stopnia albo osobie pozostającej z nią w stosunku przysposobienia. Jednakże gdy z treści testamentu lub z okoliczności wynika, że bez nieważnego postanowienia spadkodawca nie sporządziłby testamentu danej treści, nieważny jest cały testament.

22) art. 991 § 1 otrzymuje brzmienie:
Zstępnym, małżonkowi , partnerowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach - połowa wartości tego udziału (zachowek).

23) w art. 994 po § 3 dodaje się § 4 w brzmieniu:
Przy obliczaniu zachowku należnego partnerowi nie dolicza się do spadku darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarcie z nim związku partnerskiego.

24) art. 1008 otrzymuje brzmienie:
Art. 1008
Spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka, partnera i rodziców zachowku (wydziedziczenie), jeżeli uprawniony do zachowku:
1) wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;
2) dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;
3) uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

25) art. 1039 § 1 otrzymuje brzmienie:
Jeżeli w razie dziedziczenia ustawowego dział spadku następuje między zstępnymi albo między zstępnymi i małżonkiem lub partnerem, spadkobiercy ci są wzajemnie zobowiązani do zaliczenia na schedę spadkową otrzymanych od spadkodawcy darowizn, chyba że z oświadczenia spadkodawcy lub z okoliczności wynika, że darowizna została dokonana ze zwolnieniem od obowiązku zaliczenia.

26) art. 1063 otrzymuje brzmienie:
Art. 1063
Jeżeli ani małżonek spadkodawcy, ani partner spadkodawcy, ani żaden z jego krewnych powołanych do dziedziczenia z ustawy nie odpowiada warunkom przewidzianym dla dziedziczenia gospodarstwa rolnego albo jeżeli uprawnionymi do dziedziczenia są wyłącznie osoby, które w chwili otwarcia spadku są trwale niezdolne do pracy, gospodarstwo dziedziczą spadkobiercy na zasadach ogólnych.

Art. 5.
W ustawie z 28 lipca 1983 roku o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 1983 roku, Nr 45, poz. 207 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 4 ust. 1 pkt 6 otrzymuje brzmienie:
nabycie w drodze darowizny praw do rachunku oszczędnościowo-kredytowego przez osobę pozostającą faktycznie we wspólnym pożyciu małżeńskim lub we wspólnym pożyciu partnerskim z posiadaczem rachunku oszczędnościowo-kredytowego w kasie mieszkaniowej, pod warunkiem przeznaczenia środków zgromadzonych na tym rachunku na cele mieszkaniowe;

2) art. 4a ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, partnera, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:
1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2–8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2) udokumentują – w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

3) art. 14 ust. 3 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
do grupy I – małżonka, partnera, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

4) art. 14 ust. 3 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych, małżonków i partnerów pasierbów, małżonków i partnerów rodzeństwa oraz rodzeństwo małżonków i partnerów, małżonków i partnerów rodzeństwa małżonków, małżonków i partnerów rodzeństwa partnerów, a także małżonków i partnerów innych zstępnych;

Art. 6.
W ustawie z 17 listopada 1964 roku – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 roku, Nr 43, poz. 296 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 17 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa siedemdziesiąt pięć tysięcy złotych, a w postępowaniu w sprawach gospodarczych sto tysięcy złotych, oprócz spraw o alimenty, o naruszenie posiadania, o ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami, o ustanowienie rozdzielności majątkowej między partnerami, o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym oraz spraw rozpoznawanych w elektronicznym postępowaniu upominawczym,

2) po art. 41 dodaje się art. 411 w brzmieniu:
Art. 411
Powództwo ze stosunku związku partnerskiego wytacza się wyłącznie przed sąd, w którego okręgu partnerzy mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jeden z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. Z braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a jeżeli i tej podstawy nie ma – sąd miejsca zamieszkania powoda.

3) art. 48 § 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
w sprawach swego małżonka, partnera, krewnych lub powinowatych w linii prostej, krewnych bocznych do czwartego stopnia i powinowatych bocznych do drugiego stopnia;

4) art. 48 § 2 otrzymuje brzmienie:
Powody wyłączenia trwają także po ustaniu uzasadniającego je małżeństwa, związku partnerskiego, przysposobienia, opieki lub kurateli.

5) art. 87 § 1 otrzymuje brzmienie:
Pełnomocnikiem może być adwokat lub radca prawny, a w sprawach własności przemysłowej także rzecznik patentowy, a ponadto osoba sprawująca zarząd majątkiem lub interesami strony oraz osoba pozostająca ze stroną w stałym stosunku zlecenia, jeżeli przedmiot sprawy wchodzi w zakres tego zlecenia, współuczestnik sporu, jak również rodzice, małżonek, partner, rodzeństwo lub zstępni strony oraz osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia.

6) art. 170 otrzymuje brzmienie:
Art. 170
Niedopuszczalne jest przywrócenie terminu do złożenia środka odwoławczego od wyroku orzekającego unieważnienie małżeństwa, unieważnienie związku partnerskiego lub rozwód albo ustalającego nieistnienie małżeństwa lub nieistnienie związku partnerskiego, jeżeli choćby jedna ze stron zawarła po uprawomocnieniu się wyroku związek małżeński lub związek partnerski.

7) art. 182 § 3 otrzymuje brzmienie:
Umorzenie zawieszonego postępowania przez sąd wyższej instancji powoduje uprawomocnienie się zaskarżonego orzeczenia, z wyjątkiem spraw o unieważnienie małżeństwa, unieważnienie związku partnerskiego lub o rozwód oraz o ustalenie nieistnienia małżeństwa a także o ustalenie nieistnienia związku partnerskiego, w których postępowanie umarza się wówczas w całości.

8) art. 261 § 1 otrzymuje brzmienie:
Nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka, z wyjątkiem małżonków stron, partnerów stron, ich wstępnych, zstępnych i rodzeństwa oraz powinowatych w tej samej linii lub stopniu, jak również osób pozostających ze stronami w stosunku przysposobienia. Prawo odmowy zeznań trwa po ustaniu małżeństwa, ustaniu związku partnerskiego lub rozwiązaniu stosunku przysposobienia. Jednakże odmowa zeznań nie jest dopuszczalna w sprawach o prawa stanu, z wyjątkiem spraw o rozwód.

9) art. 3982 § 3 otrzymuje brzmienie:
Niedopuszczalna jest skarga kasacyjna od wyroku ustalającego nieistnienie małżeństwa, nieistnienie związku partnerskiego lub orzekającego unieważnienie małżeństwa albo unieważnienie związku partnerskiego, jeżeli choćby jedna ze stron po uprawomocnieniu się wyroku zawarła związek małżeński lub związek partnerski.

10) art. 400 otrzymuje brzmienie:
Art. 400
Niedopuszczalna jest skarga o wznowienie od wyroku orzekającego unieważnienie małżeństwa, unieważnienie związku partnerskiego lub rozwód albo ustalającego nieistnienie małżeństwa lub nieistnienie związku partnerskiego, jeżeli choćby jedna ze stron zawarła po jego uprawomocnieniu się związek małżeński lub związek partnerski.

11) dział I w tytule VII w księdze I otrzymuje nazwę Postępowanie w sprawach małżeńskich i w sprawach partnerskich;

12) art. 425 otrzymuje brzmienie:
Art. 425
Przepisy niniejszego działu stosuje się w sprawach o unieważnienie małżeństwa, o unieważnienie związku partnerskiego, o ustalenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa, o ustalenie istnienia lub nieistnienia związku partnerskiego i o rozwód oraz o separację na żądanie jednego z małżonków. Z zastrzeżeniem przepisów o mediacji i przepisów o separacji, ilekroć w przepisach niniejszego działu jest mowa o związku małżeńskim, należy przez to rozumieć także związek partnerski, a ilekroć jest mowa o małżonkach, należy przez to rozumieć także partnerów.

13) art. 5191 § 2 otrzymuje brzmienie:
W sprawach z zakresu prawa rodzinnego, opiekuńczego i kurateli skarga kasacyjna przysługuje tylko w sprawach o przysposobienie oraz o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami lub partnerami, chyba że wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż sto pięćdziesiąt tysięcy złotych.

14) w art. 545 § 1 po pkt 1 dodaje się pkt 11 w brzmieniu:
partner osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie;
15) w art. 546 § 1 pkt 3 kropkę zastępuje się średnikiem oraz dodaje się pkt 4 w brzmieniu:
partner osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie.

16) art. 548 § 3 otrzymuje brzmienie:
Doradcą tymczasowym należy ustanowić przede wszystkim małżonka, partnera, krewnego lub inną osobę bliską, jeżeli nie stoi temu na przeszkodzie wzgląd na dobro osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie.

17) po art. 5675 dodaje się nowy rozdział 1a działu II tytułu II księgi II w brzmieniu:
Rozdział 1a
Sprawy partnerskie

Art. 5676
§ 1. Zezwolenia na zawarcie związku partnerskiego osobie nie mającej ukończonych lat osiemnastu udziela sąd opiekuńczy na jej wniosek. Postanowienie o udzieleniu zezwolenia staje się skuteczne z chwilą uprawomocnienia się i nie może być zmienione ani uchylone.
§ 2. Zezwolenia na zawarcie związku partnerskiego osobie dotkniętej chorobą psychiczną albo niedorozwojem umysłowym oraz osobom powinowatym w linii prostej udziela sąd na wniosek tych osób.
§ 3. W postanowieniu o udzieleniu zezwolenia wymienia się osobę, z którą ma być zawarty związek partnerski. Przed wydaniem postanowienia rozstrzygającego taki wniosek sąd wysłucha wnioskodawcę, osobę, z którą ma być zawarty związek partnerski, oraz w razie potrzeby osoby bliskie przyszłych partnerów. Gdy chodzi o udzielenie zezwolenia osobie dotkniętej chorobą psychiczną lub niedorozwojem umysłowym, sąd zasięgnie opinii biegłego lekarza, w miarę możności psychiatry.
§ 4. W sprawach, o których mowa w niniejszym artykule, sąd może zarządzić przeprowadzenie przez kuratora sądowego wywiadu środowiskowego w celu ustalenia warunków, w jakich żyją osoby ubiegające się o udzielenie zezwolenia.
Art. 5677
Postanowienie rozstrzygające o tym, czy:
1) okoliczność przedstawiona przez kierownika urzędu stanu cywilnego wyłącza zawarcie związku partnerskiego,
2) umowa, o której mowa w art. 616a7 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jest zgodna z zasadami współżycia społecznego, a związek partnerski może być zawarty z umownie określonym zakresem obowiązków partnerów,
3) okoliczności przedstawione przez kierownika urzędu stanu cywilnego uzasadniają odmowę przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek partnerski,
4) okoliczności przedstawione przez kierownika urzędu stanu cywilnego uzasadniają odmowę wydania zaświadczenia, że obywatel polski lub zamieszkały w Polsce cudzoziemiec nie mający żadnego obywatelstwa zgodnie z prawem polskim może zawrzeć związek partnerski za granicą,
sąd wydaje po przeprowadzeniu rozprawy.


Art. 5678
§ 1. Rozstrzygnięcie o istotnych sprawach rodziny w braku porozumienia partnerów, jak również udzielenie zezwolenia na dokonanie czynności, do której jest potrzebna zgoda drugiego partnera lub której drugi partner sprzeciwił się, może nastąpić dopiero po umożliwieniu złożenia wyjaśnień partnera wnioskodawcy, chyba że jego wysłuchanie nie jest możliwe lub celowe.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się także do nakazu sądu, aby wynagrodzenie za pracę albo inne należności przypadające jednemu partnerowi były w całości lub w części wypłacane do rąk drugiego partnera.
§ 3. Przepis § 1 stosuje się także do rozstrzygnięcia o wyłączeniu odpowiedzialności partnera za zobowiązania zaciągnięte przez drugiego z partnerów w sprawach wynikających z zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny, jak również do uchylenia postanowienia w tym przedmiocie.
§ 4. W sprawach, o których mowa w niniejszym artykule, sąd może zarządzić przeprowadzenie przez kuratora sądowego wywiadu środowiskowego w celu ustalenia warunków, w jakich żyją partnerzy.
Art. 5679
§ 1. W sprawie o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między partnerami właściwy jest sąd miejsca położenia majątku, a jeżeli wspólność ustała przez śmierć jednego z partnerów - sąd spadku.
§ 2. W postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między partnerami sąd rozstrzyga także o żądaniu ustalenia nierównych udziałów partnerów w majątku wspólnym oraz o tym, jakie wydatki, nakłady i inne świadczenia z majątku wspólnego na rzecz majątku osobistego lub odwrotnie podlegają zwrotowi.
§ 3. W razie sporu co do ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym sąd może w tym przedmiocie orzec postanowieniem wstępnym.
§ 4. Do postępowania o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między partnerami, a zwłaszcza do odrębnego postępowania w sprawach wymienionych w § 2 stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku.

18) art. 579 otrzymuje brzmienie:
Art. 579
Postanowienia w sprawach o powierzenie wykonywania, ograniczenie, zawieszenie, pozbawienie i przywrócenie władzy rodzicielskiej, ustalenie, ograniczenie albo za-kazanie kontaktów z dzieckiem mogą być wydane tylko po przeprowadzeniu rozprawy. Dotyczy to także zmiany rozstrzygnięć w tym przedmiocie, zawartych w wyroku orzekającym rozwód, separację, unieważnienie małżeństwa, unieważnienie związku partnerskiego albo ustalającym pochodzenie dziecka. Postanowienia takie stają się skuteczne i wykonalne po uprawomocnieniu się.

19) art. 587 § 2 otrzymuje brzmienie:
Jednakże postępowanie zawiesza się w razie śmierci przysposabiającego, który złożył wniosek o przysposobienie wspólnie z małżonkiem lub wspólnie z partnerem, do czasu ustanowienia przez sąd opiekuńczy kuratora.
20) art. 619 § 1 otrzymuje brzmienie:
W postępowaniu o zniesienie współwłasności gospodarstwa rolnego sąd ustala jego skład i wartość, w szczególności obszar i rodzaj nieruchomości wchodzących w skład tego gospodarstwa oraz obszar i rodzaj nieruchomości stanowiących już własność współwłaścicieli i ich małżonków lub ich partnerów, a w miarę potrzeby także okoliczności przewidziane w art. 216 Kodeksu cywilnego.

21) art. 682 otrzymuje brzmienie:
Art. 682
Współspadkobiercy powinni podać sądowi swój wiek, zawód, stan rodzinny oraz dane co do swych zarobków i majątku, a także zarobków i majątku małżonka lub partnera, wyjaśnić, w jaki sposób korzystali ze spadku dotychczas, jak również podać inne okoliczności, które mogą mieć wpływ na rozstrzygnięcie, co każdy ze współspadkobierców ma otrzymać ze spadku. Jeżeli przedmiotem działu jest gospodarstwo rolne, współspadkobiercy powinni w szczególności podać dane dotyczące okoliczności przewidzianych w art. 214 kodeksu cywilnego.

22) art. 7431 otrzymuje brzmienie:
Art. 7431
§ 1. Postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia wydane przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim lub w związku partnerskim stanowi podstawę do podjęcia czynności związanych z wykonaniem zabezpieczenia na mieniu wchodzącym w skład majątku wspólnego.
§ 2. W terminie tygodnia od dnia dokonania pierwszej czynności związanej z wykonaniem zabezpieczenia małżonek lub partner obowiązanego może sprzeciwić się wykonaniu postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia, o czym organ wykonujący zabezpieczenie niezwłocznie zawiadamia uprawnionego.
§ 3. Sprzeciw małżonka lub partnera obowiązanego, o którym mowa w § 2, nie wstrzymuje wykonania zabezpieczenia. Jeżeli jednak zabezpieczenie prowadzi do zaspokojenia uprawnionego, wstrzymuje się wypłatę pieniędzy uzyskanych w postępowaniu zabezpieczającym.
§ 4. W razie sprzeciwu, o którym mowa w § 2, uprawniony może w terminie dwóch tygodni od dnia zawiadomienia go, pod rygorem upadku zabezpieczenia w zakresie wykonania na mieniu wchodzącym w skład majątku wspólnego, wystąpić do sądu o nadanie temu postanowieniu klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi lub partnerowi obowiązanego. Przepisy art. 787 stosuje się odpowiednio. Upadek, o którym mowa w zdaniu pierwszym, następuje również w razie oddalenia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności.

23) art. 756 otrzymuje brzmienie:
Art. 756
W sprawach o rozwód, o separację, o unieważnienie małżeństwa oraz o unieważnienie związku partnerskiego, sąd może również orzec o wydaniu małżonkowi bądź partnerowi, opuszczającemu mieszkanie zajmowane wspólnie przez małżonków bądź partnerów, potrzebnych mu przedmiotów.
24) w art. 7761 dodaje się § 4 w brzmieniu:
Przepisy niniejszego artykułu stosuje się także do związku partnerskiego i partnerów.

25) po art. 7872 dodaje się art. 7873 w brzmieniu:
Art. 7873
Przepisy art. 787, art. 7871 i art. 7872 stosuje się do związku partnerskiego i umów majątkowych między partnerami.

26) dotychczasową treść art. 822 oznacza się jako ust. 1, po którym dodaje się ust. 2 w brzmieniu:
Przepis ust. 1 stosuje się do związków partnerskich i umów majątkowych między partnerami.

27) art. 840 § 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
małżonek lub partner, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi lub partnerowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek lub partner wcześniej nie mógł podnieść.

28) dotychczasową treść art. 8401 oznacza się jako ust. 1, po którym dodaje się ust. 2 w brzmieniu:
Przepis ust. 1 stosuje się do związków partnerskich i umów majątkowych między partnerami.

29) w art. 8912 dodaje się § 3 w brzmieniu:
Przepisy niniejszego artykułu stosuje się do związków partnerskich.

30) art. 9103 otrzymuje brzmienie:
Do egzekucji z prawa majątkowego wchodzącego w skład majątku wspólnego małżonków lub majątku wspólnego partnerów stosuje się odpowiednio przepisy art. 9231.

31) w art. 9231 dodaje się § 3 w brzmieniu:
Przepisy niniejszego artykułu stosuje się do związków partnerskich.

32) art. 976 § 1 otrzymuje brzmienie:
W przetargu nie mogą uczestniczyć: dłużnik, komornik, ich małżonkowie ani partnerzy, dzieci, rodzice i rodzeństwo oraz osoby obecne na licytacji w charakterze urzędowym, licytant, który nie wykonał warunków poprzedniej licytacji, osoby, które mogą nabyć nieruchomość tylko za zezwoleniem organu państwowego, a zezwolenia tego nie przedstawiły.

33) w art. 11031 dodaje się § 4 w brzmieniu:
Przepisy niniejszego tytułu dotyczące związków małżeńskich stosuje się odpowiednio do związków partnerskich.

34) w art. 11062 dodaje się § 3 w brzmieniu:
Przepisy niniejszego tytułu dotyczące związków małżeńskich stosuje się odpowiednio do związków partnerskich.

35) art. 1149 otrzymuje brzmienie:
Art. 1149
Przepisy art. 170 i art. 400 stosuje się odpowiednio do prawomocnych postanowień sądu polskiego ustalających, że orzeczenia sądu państwa obcego orzekające rozwód, unieważnienie małżeństwa, unieważnienie związku partnerskiego, ustalające nieistnienie małżeństwa lub ustalające nieistnienie związku partnerskiego podlegają uznaniu.

Art. 7.
W ustawie z 06 czerwca 1997 roku – Kodeks karny (Dz. U. z 1997 roku, Nr 88, poz. 553 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 115 § 11 otrzymuje brzmienie:
Osobą najbliższą jest małżonek, partner, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek lub partner, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu – niezależnie od jej płci.

2) art. 206 otrzymuje brzmienie:
Kto zawiera małżeństwo bądź związek partnerski, pomimo że pozostaje w związku małżeńskim lub w związku partnerskim, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Art. 8.
W ustawie z 06 czerwca 1997 roku – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 1997 roku, Nr 89, poz. 555 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 40 § 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
jest małżonkiem lub partnerem strony lub pokrzywdzonego albo ich obrońcy, pełnomocnika lub przedstawiciela ustawowego albo pozostaje we wspólnym pożyciu z jedną z tych osób,

2) art. 40 § 2 otrzymuje brzmienie:
Powody wyłączenia trwają mimo ustania uzasadniającego je małżeństwa, związku partnerskiego, wspólnego pożycia, przysposobienia, opieki lub kurateli.

3) art. 182 § 2 otrzymuje brzmienie:
Prawo odmowy zeznań trwa mimo ustania małżeństwa, związku partnerskiego lub przysposobienia.

4) art. 202 § 4 otrzymuje brzmienie:
Biegli nie mogą pozostawać ze sobą w związku małżeńskim, związku partnerskim ani w innym stosunku, który mógłby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do ich samodzielności.

5) art. 560 § 1 otrzymuje brzmienie:
Prośbę o ułaskawienie skazanego może wnieść on sam, osoba uprawniona do składania na jego korzyść środków odwoławczych, krewni w linii prostej, przysposabiający lub przysposobiony, rodzeństwo, małżonek, partner i osoba pozostająca ze skazanym we wspólnym pożyciu – niezależnie od płci tej osoby.

Art. 9.
W ustawie z 06 czerwca 1997 roku – Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. z 1997 roku, Nr 90, poz. 557 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 28 otrzymuje brzmienie:
Art. 28
§ 1. Orzeczone w stosunku do jednego z małżonków bądź partnerów, pozostających we wspólności majątkowej, kary grzywny, nawiązki i należności sądowe podlegają zaspokojeniu z odrębnego majątku skazanego oraz z wynagrodzenia za pracę lub za inne usługi świadczone przez niego osobiście, jak również z praw twórcy wynalazku, wzoru użytkowego oraz projektu racjonalizatorskiego. Jeżeli zaspokojenie z tych źródeł okaże się niemożliwe, egzekucja może być prowadzona z majątku wspólnego. Niemożność zaspokojenia z majątku odrębnego skazanego stwierdza się w protokole.
§ 2. Egzekucja z majątku wspólnego jest niedopuszczalna w razie skazania za przestępstwo, którym pokrzywdzony jest małżonek skazanego, partner skazanego albo osoby, w stosunku do których małżonek ten obciążony jest obowiązkiem alimentacyjnym.
§ 3. W razie skierowania egzekucji do majątku wspólnego, małżonek skazanego oraz partner skazanego mogą żądać ograniczenia lub wyłączenia w całości zaspokojenia należności, wymienionych w § 1, z majątku wspólnego lub niektórych jego składników, jeżeli skazany nie przyczynił się lub przyczynił się w stopniu nieznacznym do powstania tego majątku albo do nabycia określonych jego składników lub jeżeli zaspokojenie z majątku wspólnego tych należności jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

2) art. 29 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Z chwilą prawomocnego orzeczenia środka karnego przepadku wobec jednego z małżonków bądź partnerów pozostających we wspólności majątkowej, przedmioty majątkowe, których dotyczy przepadek lub które podlegają egzekucji przepadku równowartości przedmiotów lub korzyści, tracą z mocy prawa charakter składników majątku wspólnego. Od tej chwili stosuje się do nich odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych, przy czym udział Skarbu Państwa stanowi część orzeczona przepadkiem. Małżonek skazanego oraz partner skazanego mogą wystąpić odpowiednio z żądaniem określonym w art. 28 § 3.

Art. 10.
W ustawie z 20 maja 1971 roku – Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 1971 roku, Nr 12, poz. 114 z późn. zm.) art. 47 § 3 otrzymuje brzmienie:
Osobą najbliższą jest małżonek, partner, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek lub partner, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu – niezależnie od jej płci.

Art. 11.
W ustawie z 24 sierpnia 2001 roku – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2001 roku, Nr 106, poz. 1148 z późn. zm.) art. 114 § 3 otrzymuje brzmienie:
W razie śmierci obwinionego, który żądanie odszkodowania i zadośćuczynienia zgłosił za życia, prawa jego przechodzą na małżonka, partnera, dzieci i rodziców.

Art. 12.
W ustawie z 14 czerwca 1960 roku – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 1960 roku, Nr 30, poz. 168 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 24 § 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
swego małżonka, partnera oraz krewnych i powinowatych do drugiego stopnia,

2) art. 24 § 2 otrzymuje brzmienie:
Powody wyłączenia pracownika od udziału w postępowaniu trwają także po ustaniu małżeństwa lub związku partnerskiego (§ 1 pkt 2), przysposobienia, opieki lub kurateli (§ 1 pkt 3).

3) art. 83 § 1 otrzymuje brzmienie:
Nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka, z wyjątkiem małżonka strony, partnera strony, wstępnych, zstępnych i rodzeństwa strony oraz jej powinowatych pierwszego stopnia, jak również osób pozostających ze stroną w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli. Prawo odmowy zeznań trwa także po ustaniu małżeństwa, związku partnerskiego, przysposobienia, opieki lub kurateli.

Art. 13.
W ustawie z 29 sierpnia 1997 roku – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 1997 roku, Nr 137 poz. 926 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 29 § 1 otrzymuje brzmienie:
W przypadku osób pozostających w związku małżeńskim oraz osób pozostających w związku partnerskim odpowiedzialność, o której mowa w art. 26, obejmuje majątek odrębny podatnika oraz majątek wspólny podatnika i jego małżonka.

2) art. 29 § 2 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
ustania wspólności majątkowej w przypadku ubezwłasnowolnienia małżonka lub partnera;

3) art. 33 § 1 otrzymuje brzmienie:
Zobowiązanie podatkowe przed terminem płatności może być zabezpieczone na majątku podatnika, a w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim lub w związku partnerskim także na majątku wspólnym, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że nie zostanie ono wykonane, a w szczególności gdy podatnik trwale nie uiszcza wymagalnych zobowiązań o charakterze publicznoprawnym lub dokonuje czynności polegających na zbywaniu majątku, które mogą utrudnić lub udaremnić egzekucję. W przypadku zabezpieczenia na majątku wspólnym małżonków lub partnerów przepis art. 29 § 2 stosuje się odpowiednio.

4) art. 34 § 3 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
nieruchomość stanowiąca przedmiot współwłasności łącznej podatnika i jego małżonka lub jego partnera;

5) art. 41 § 1 otrzymuje brzmienie:
Skarbowi Państwa i jednostkom samorządu terytorialnego z tytułu zobowiązań podatkowych powstałych w sposób przewidziany w art. 21 § 1 pkt 2, a także z tytułu zaległości podatkowych stanowiących ich dochód oraz odsetek za zwłokę od tych zaległości przysługuje zastaw skarbowy na wszystkich będących własnością podatnika oraz stanowiących współwłasność łączną podatnika i jego małżonka lub jego partnera rzeczach ruchomych oraz zbywalnych prawach majątkowych, jeżeli wartość poszczególnych rzeczy lub praw wynosi w dniu ustanowienia zastawu co najmniej 10 000 zł, z zastrzeżeniem § 2.

6) art. 92 § 3 otrzymuje brzmienie:
Małżonkowie oraz partnerzy wspólnie opodatkowani na podstawie odrębnych przepisów ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe oraz solidarna jest ich wierzytelność o zwrot nadpłaty podatku.

7) art. 110 § 1 otrzymuje brzmienie:
Rozwiedziony małżonek lub partner podatnika odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z byłym małżonkiem lub partnerem za zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań podatkowych powstałych w czasie trwania wspólności majątkowej, jednakże tylko do wysokości wartości przypadającego mu udziału w majątku wspólnym.

8) art. 110 § 3 otrzymuje brzmienie:
Przepisy § 1 i 2 stosuje się odpowiednio w razie unieważnienia małżeństwa, unieważnienia związku partnerskiego oraz separacji.

9) art. 111 § 3 otrzymuje brzmienie:
Za członków rodziny podatnika uważa się zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, małżonków oraz partnerów zstępnych, osobę pozostającą w stosunku przysposobienia oraz pozostającą z podatnikiem w faktycznym pożyciu – niezależnie od jej płci.

10) art. 111 § 4 otrzymuje brzmienie:
Przepis § 1 stosuje się również do małżonków i partnerów, którzy zawarli umowę o ograniczeniu lub wyłączeniu wspólności majątkowej, których wspólność majątkowa została zniesiona przez sąd, oraz małżonków pozostających w separacji.

11) art. 112 § 5 otrzymuje brzmienie:
Przepisu § 4 nie stosuje się do nabywców będących małżonkami, partnerami lub członkami rodziny podatnika, o których mowa w art. 111 § 3.

12) art. 130 § 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
stroną jest ich małżonek, partner, rodzeństwo, wstępny, zstępny lub powinowaty pierwszego stopnia;

13) art. 130 § 2 otrzymuje brzmienie:
Przyczyny wyłączenia od załatwienia sprawy trwają także po ustaniu małżeństwa, związku partnerskiego, przysposobienia, opieki lub kurateli.

14) art. 131 § 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
małżonka, partnera, rodzeństwa, wstępnych, zstępnych albo powinowatych pierwszego stopnia osób wymienionych w pkt 1 albo 2;

15) art. 132 § 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
małżonka, partnera, rodzeństwa, wstępnych, zstępnych albo powinowatych pierwszego stopnia osób wymienionych w § 1;

16) art. 133 § 3 otrzymuje brzmienie:
W przypadku, o którym mowa w art. 92 § 3, jedną stroną postępowania są małżonkowie lub partnerzy i każdy z nich jest uprawniony do działania we wspólnym imieniu.

17) art. 137 § 3a otrzymuje brzmienie:
W poszczególnych wynikających w toku postępowania kwestiach mniejszej wagi organ podatkowy może nie żądać pełnomocnictwa, jeżeli pełnomocnikiem jest małżonek lub partner strony, a nie ma wątpliwości co do istnienia i zakresu jego upoważnienia do występowania w imieniu strony.

18) art. 196 § 1 otrzymuje brzmienie:
Nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka, z wyjątkiem małżonka strony, partnera strony, wstępnych, zstępnych i rodzeństwa strony oraz powinowatych pierwszego stopnia, jak również osób pozostających ze stroną w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli. Prawo odmowy zeznań trwa także po ustaniu małżeństwa, związku partnerskiego, przysposobienia, opieki lub kurateli.
19) art. 306h § 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
małżonka podatnika i partnera podatnika, z zastrzeżeniem § 2, a także rozwiedzionego małżonka lub partnera w zakresie zaległości powstałych w czasie trwania wspólności majątkowej oraz innych osób wymienionych w art. 111;

20) art. 306h § 2 otrzymuje brzmienie:
Zgoda podatnika nie jest wymagana, jeżeli z żądaniem wydania zaświadczenia, o którym mowa w § 1, występuje małżonek podatnika lub partner podatnika pozostający z nim we wspólności majątkowej. Małżonek lub partner podatnika składa oświadczenie o pozostawaniu z podatnikiem we wspólności majątkowej pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania.

21) art. 306j pkt 6 otrzymuje brzmienie:
wzór oświadczenia, o którym mowa w art. 306h § 2, uwzględniając dane identyfikujące małżonków oraz partnerów.
Art. 14.
W ustawie z 30 sierpnia 2002 roku – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 roku, Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 18 ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
swojego małżonka, partnera, krewnych lub powinowatych w linii prostej, krewnych bocznych do czwartego stopnia i powinowatych bocznych do drugiego stopnia;

2) art. 18 § 2 otrzymuje brzmienie:
Powody wyłączenia trwają także po ustaniu uzasadniającego je małżeństwa, związku partnerskiego, przysposobienia, opieki lub kurateli.

3) art. 35 § 1 otrzymuje brzmienie:
Pełnomocnikiem strony może być adwokat lub radca prawny, a ponadto inny skarżący lub uczestnik postępowania, jak również rodzice, małżonek, partner, rodzeństwo lub zstępni strony oraz osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia, a także inne osoby, jeżeli przewidują to przepisy szczególne.

Art. 15.
W ustawie z 26 czerwca 1974 roku – Kodeks pracy (Dz. U. z 1974 roku, Nr 24, poz. 141 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 631 § 2 otrzymuje brzmienie:
Prawa majątkowe ze stosunku pracy przechodzą po śmierci pracownika, w równych częściach, na małżonka, partnera oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W razie braku takich osób prawa te wchodzą do spadku.

2) w art. 93 § 4 po pkt 1 dodaje się pkt 11 w brzmieniu:
partnerowi,
Art. 16.
W ustawie z 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1991 roku, Nr 80, poz. 350 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 2 ust. 1 pkt 5 otrzymuje brzmienie:
przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków lub partnerów w wyniku ustania lub ograniczenia wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub partnerów lub śmierci jednego z nich,

2) w art. 2 ust. 1 pkt 7 kropkę na końcu zdania zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 8 w brzmieniu:
świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 616a7 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, objętych wspólnością majątkową partnerów – o ile umowa, o której mowa w art. 616a7 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie zwalnia partnerów z tych świadczeń.

3) w art. 5a pkt 23 kropkę na końcu zdania zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 24 w brzmieniu:
małżeństwie lub związku małżeńskim – należy przez to rozumieć także związek partnerski,

4) w art. 5a dodaje się pkt 25 w brzmieniu:
małżonku lub współmałżonku – należy przez to rozumieć także partnera.

Art. 17.
W ustawie z 31 stycznia 1959 roku o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U. z 1959 roku, Nr 11 poz. 62 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 8 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
Prawo to służy, obok osoby określonej w ust. 3, także jej bliskim, to jest małżonkowi, partnerowi, osobie, która pozostawała ze zmarłym we wspólnym pożyciu – niezależnie od płci tej osoby, a także wstępnym, zstępnym, rodzeństwu i przysposobionym.

2) art. 10 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Prawo pochowania zwłok ludzkich ma najbliższa pozostała rodzina osoby zmarłej, a mianowicie:
1) pozostały małżonek(ka),
2) pozostały partner,
3) osoba, która pozostawała ze zmarłym we wspólnym pożyciu – niezależnie od płci tej osoby,
4) krewni zstępni,
5) krewni wstępni,
6) krewni boczni do 4 stopnia pokrewieństwa,
7) powinowaci w linii prostej do 1 stopnia.
Prawo pochowania zwłok osób wojskowych zmarłych w czynnej służbie wojskowej przysługuje właściwym organom wojskowym w myśl przepisów wojskowych. Prawo pochowania zwłok osób zasłużonych wobec Państwa i społeczeństwa przysługuje organom państwowym, instytucjom i organizacjom społecznym. Prawo pochowania zwłok przysługuje również osobom, które do tego dobrowolnie się zobowiążą.

Art. 18.
W ustawie z 06 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2009 roku, Nr 52, poz. 417 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 3 ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
osoba bliska – małżonka, partnera, krewnego lub powinowatego do drugiego stopnia w linii prostej, przedstawiciela ustawowego, osobę pozostającą we wspólnym pożyciu – niezależnie od płci tej osoby – lub osobę wskazaną przez pacjenta;

2) art. 4 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
W razie zawinionego naruszenia prawa pacjenta do umierania w spokoju i godności sąd może, na żądanie osoby bliskiej, zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez nich cel społeczny na podstawie art. 448 Kodeksu cywilnego.

Art. 19.
W ustawie z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 1998 roku, Nr 162, poz. 1118 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 7 pkt 8 otrzymuje brzmienie:
urlopu bezpłatnego oraz przerw w zatrudnieniu w razie nieudzielenia urlopu bezpłatnego małżonkom oraz partnerom pracowników skierowanych do pracy w przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, w stałych przedstawicielstwach przy Organizacji Narodów Zjednoczonych i w innych misjach specjalnych za granicą, w instytutach, ośrodkach informacji i kultury za granicą;

2) art. 67 ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
dzieci własne, dzieci drugiego małżonka lub partnera oraz dzieci przysposobione;

3) art. 67 ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
małżonek oraz partner (wdowa i wdowiec);

4) w art. 68 ust. 1 po słowie małżonka dodaje się słowa lub partnera;

5) art. 69 pkt 2 lit. b otrzymuje brzmienie:
ubezpieczony (emeryt lub rencista) lub jego małżonek bądź partner był ich opiekunem ustanowionym przez sąd.

6) art. 70 po ust. 5 dodaje się ust. 6 w brzmieniu:
Przez wdowę i wdowca należy rozumieć także partnerów, niezależnie od ich płci.

7) art. 136 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
W razie śmierci osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenia określone ustawą, świadczenia należne jej do dnia śmierci wypłaca się małżonkowi, partnerowi, dzieciom, z którymi prowadziła wspólne gospodarstwo domowe, a w razie ich braku – małżonkowi lub partnerowi i dzieciom, z którymi osoba ta nie prowadziła wspólnego gospodarstwa domowego, a w razie ich braku – innym członkom rodziny uprawnionym do renty rodzinnej lub na których utrzymaniu pozostawała ta osoba.

Art. 20.
W ustawie z 10 grudnia 1993 roku o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 1994 roku, Nr 10, poz. 36 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 24 pkt 1a po słowie małżonkowi dodaje się słowa lub partnerowi;

2) w art. 24 pkt 5 po słowie małżonkowi dodaje się słowa lub partnerowi;

3) art. 46 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
W razie śmierci osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenia pieniężne, świadczenia należne jej do dnia śmierci przysługują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, małżonkowi, partnerowi i dzieciom, a w razie ich braku – kolejno: wnukom, rodzicom, dziadkom i rodzeństwu. Osoby te mają prawo do udziału w nieukończonym postępowaniu prowadzonym dalej w sprawie tych świadczeń.

4) art. 46 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
Świadczenia, o których mowa w ust. 1, wypłaca się:
1) małżonkowi, partnerowi lub dzieciom osoby, która zgłosiła wniosek, zamieszkałym z nią w dniu jej śmierci;
2) małżonkowi, partnerowi lub dzieciom niespełniającym warunku określonego w pkt 1 albo innym członkom rodziny, o których mowa w ust. 1, jeżeli pozostawali na utrzymaniu osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenia, lub osoba ta pozostawała na ich utrzymaniu.
Art. 21.
W ustawie z 18 lutego 1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 1994 roku, Nr 53, poz. 214 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 24 pkt 1a po słowie małżonkowi dodaje się słowa lub partnerowi;

2) w art. 24 pkt 5 po słowie małżonkowi dodaje się słowa lub partnerowi;

3) art. 47 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
W razie śmierci osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenia pieniężne, świadczenia należne jej do dnia śmierci przysługują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, małżonkowi, partnerowi i dzieciom, a w razie ich braku – kolejno: wnukom, rodzicom, dziadkom i rodzeństwu. Osoby te mają prawo do udziału w nieukończonym postępowaniu prowadzonym dalej w sprawie tych świadczeń.

4) art. 47 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
Świadczenia, o których mowa w ust. 1, wypłaca się:
1) małżonkowi, partnerowi lub dzieciom osoby, która zgłosiła wniosek, zamieszkałym z nią w dniu jej śmierci;
2) małżonkowi, partnerowi lub dzieciom niespełniającym warunku określonego w pkt 1 albo innym członkom rodziny, o których mowa w ust. 1, jeżeli pozostawali na utrzymaniu osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenia, lub osoba ta pozostawała na ich utrzymaniu.
Art. 22.
W ustawie z 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2004 roku, Nr 210, poz. 2135 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 5 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
członek rodziny – następujące osoby:
a) dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko partnera, dziecko przysposobione, wnuka albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli kształci się dalej – do ukończenia 26 lat, natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi – bez ograniczenia wieku,
b) małżonka,
c) partnera,
d) wstępnych pozostających z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym;

2) art. 25 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
Prezes Funduszu wydaje świadczeniobiorcy, osobie uprawnionej do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji lub osobie, o której mowa w art. 12a, zwanym dalej „wnioskodawcą”, na wniosek wnioskodawcy, jego przedstawiciela ustawowego, małżonka lub partnera, instytucji właściwej, instytucji miejsca zamieszkania, instytucji miejsca pobytu lub instytucji łącznikowej w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), zwanym dalej „podmiotem uprawnionym”, zgodę na przeprowadzenie leczenia lub badań diagnostycznych albo kontynuację leczenia lub badań diagnostycznych w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), w przypadkach o których mowa w przepisach o koordynacji.

3) art. 26 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Prezes Funduszu może na wniosek wnioskodawcy, o którym mowa w art. 25, jego przedstawiciela ustawowego, małżonka lub partnera, skierować wnioskodawcę do przeprowadzenia poza granicami kraju leczenia lub badań diagnostycznych, których nie przeprowadza się w kraju, kierując się niezbędnością udzielenia takiego świadczenia w celu ratowania życia lub poprawy stanu zdrowia wnioskodawcy.

4) art. 26 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
W przypadkach określonych w ust. 1 Prezes Funduszu może wydać wnioskodawcy, na jego wniosek albo na wniosek jego przedstawiciela ustawowego, małżonka lub partnera, zgodę na pokrycie kosztów transportu do miejsca udzielenia świadczeń w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej lub państwem członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) lub do miejsca leczenia lub zamieszkania w kraju, najtańszym środkiem komunikacji możliwym do zastosowania w aktualnym stanie zdrowia, w przypadkach uzasadnionych stanem zdrowia.

5) art. 39a ust. 3 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
wyjazdach krajowych lub zagranicznych, jeżeli ich koszt nie został pokryty przez zgłaszającego informacje lub jego małżonka bądź partnera albo instytucje ich zatrudniające;

6) art. 39a ust. 12 otrzymuje brzmienie:
Informacje, o których mowa w ust. 3 i 4, obejmują również informacje o korzyściach uzyskanych przez małżonka lub partnera członka grupy albo zespołu, o których mowa w ust. 2, albo Rady Konsultacyjnej, o której mowa w art. 31s.

7) art. 46 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Inwalidom wojennym oraz osobom represjonowanym, ich małżonkom oraz partnerom pozostającym na ich wyłącznym utrzymaniu oraz wdowom i wdowcom po poległych żołnierzach i zmarłych inwalidach wojennych oraz osobach represjonowanych, uprawnionym do renty rodzinnej, przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w leki oznaczone symbolami „Rp” lub „Rpz”, dopuszczone do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; przez wdowy i wdowców rozumie się także partnerów.

8) art. 173 ust. 6 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
kontrola dotyczy jego małżonka, partnera lub krewnych i powinowatych do drugiego stopnia;

9) art. 173 ust. 7 otrzymuje brzmienie:
Powody wyłączenia, o których mowa w ust. 6, trwają także po ustaniu uzasadniającego je małżeństwa, związku partnerskiego, przysposobienia, opieki i kurateli.

Art. 23.
W ustawie z 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2004 roku, Nr 64, poz. 593 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 6 pkt 9 otrzymuje brzmienie:
osoba samotna – osobę samotnie gospodarującą, niepozostającą w związku małżeńskim ani w związku partnerskim i nieposiadającą wstępnych ani zstępnych;

2) art. 8 ust. 6 otrzymuje brzmienie:
W sytuacji gdy podatnik łączy przychody z działalności gospodarczej z innymi przychodami lub rozlicza się wspólnie z małżonkiem lub partnerem, przez podatek należny, o którym mowa w ust. 5 pkt 1, rozumie się podatek wyliczony w takiej proporcji, w jakiej pozostaje dochód podatnika z pozarolniczej działalności gospodarczej wynikający z deklaracji podatkowych do sumy wszystkich wykazanych w nich dochodów.

3) art. 42 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
Przez ojca i matkę, o których mowa w ust. 1, należy rozumieć również ojca i matkę współmałżonka a także ojca i matkę partnera.

4) art. 50 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
Usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze mogą być przyznane również osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, partner, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić.

5) art. 61 ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
małżonek, partner, zstępni przed wstępnymi,

6) w art. 61 ust. 2 pkt 2 po słowie małżonek dodaje się przecinek i dopisuje słowo partner;

7) art. 64 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
małżonkowie, partnerzy, zstępni, wstępni utrzymują się z jednego świadczenia lub wynagrodzenia;

8) w art. 71 ust. 1 po słowie małżonkom dodaje się przecinek i dopisuje słowo partnerom, a po słowie małżeńskim dopisuje się słowa ani w związku partnerskim;

9) art. 75 ust. 5 otrzymuje brzmienie:
Jeżeli umowę, o której mowa w ust. 2, zawierają małżonkowie lub partnerzy, wynagrodzenie przysługuje tylko jednemu z nich.

10) art. 91 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
Wniosek obejmuje małoletnie dzieci cudzoziemca oraz jego małżonka lub partnera, jeżeli uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą.

11) art. 91 ust. 11 otrzymuje brzmienie:
Pomoc dla cudzoziemca nie przysługuje cudzoziemcowi będącemu małżonkiem bądź partnerem obywatela polskiego.

12) art. 96 ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
małżonku, partnerze, zstępnych przed wstępnymi osoby korzystającej ze świadczeń z pomocy społecznej – jedynie w przypadku gdy nie dokonano zwrotu wydatków zgodnie z pkt 1 i 2, w wysokości przewidzianej w decyzji dla osoby lub rodziny korzystającej ze świadczeń z pomocy społecznej.

13) art. 103 otrzymuje brzmienie:
Art. 103
1. Kierownik ośrodka pomocy społecznej i kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie może, w drodze umowy, ustalić z małżonkiem, partnerem, zstępnymi lub wstępnymi wysokość świadczonej przez nich pomocy na rzecz osoby ubiegającej się o przyznanie świadczenia. W tym przypadku nie stosuje się art. 96 ust. 1 pkt 3.
2. Kierownik ośrodka pomocy społecznej ustala w drodze umowy z małżonkiem, partnerem, zstępnymi przed wstępnymi mieszkańca domu wysokość wnoszonej przez nich opłaty za pobyt tego mieszkańca w domu pomocy społecznej.

Art. 24.
W ustawie z 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 1998 roku, Nr 137, poz. 887 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 7 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
małżonkom oraz partnerom pracowników skierowanych do pracy w przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, w stałych przedstawicielstwach przy Organizacji Narodów Zjednoczonych i w innych misjach specjalnych za granicą, w instytutach, ośrodkach informacji i kultury za granicą;

2) art. 8 ust. 11 otrzymuje brzmienie:
Za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz zleceniobiorcami, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5, uważa się małżonka, partnera, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci drugiego partnera, dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia; nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego.

3) art. 26 ust. 3a pkt 2 otrzymuje brzmienie:
nieruchomość stanowiąca przedmiot współwłasności łącznej dłużnika i jego małżonka bądź partnera;

4) art. 26 ust. 6 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
małżonka, partnera, następców prawnych i osób trzecich odpowiadających za zadłużenie płatnika składek;

5) art. 27 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Należności z tytułu składek są zabezpieczone ustawowym prawem zastawu na wszystkich będących własnością dłużnika oraz stanowiących współwłasność łączną dłużnika i jego małżonka bądź partnera rzeczach ruchomych oraz zbywalnych prawach majątkowych.

6) art. 28 ust. 3 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
nastąpiło zaprzestanie prowadzenia działalności przy jednoczesnym braku majątku, z którego można egzekwować należności, małżonka, partnera, następców prawnych, możliwości przeniesienia odpowiedzialności na osoby trzecie w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa;

Art. 25.
W ustawie z 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 1999 roku, Nr 60, poz. 636 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 32 ust. 1 pkt 1 lit. b otrzymuje brzmienie:
porodu lub choroby małżonka lub partnera ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi lub partnerowi sprawowanie opieki,

2) art. 32 ust. 1 pkt 1 lit. c otrzymuje brzmienie:
pobytu małżonka lub partnera ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem, w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej;

3) art. 32 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
Za członków rodziny, o których mowa w ust. 1 pkt 3, uważa się małżonka, partnera, rodziców, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku ponad 14 lat – jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki.

4) art. 32 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
Za dzieci w rozumieniu ust. 1 i 2 uważa się dzieci własne ubezpieczonego lub jego małżonka bądź partnera oraz dzieci przysposobione, a także dzieci obce przyjęte na wychowanie i utrzymanie.
Art. 26.
W ustawie z 29 sierpnia 1997 roku – Prawo bankowe (Dz. U. z 1997 roku, Nr 140, poz. 939 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 56 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Posiadacz rachunku oszczędnościowego, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej może polecić pisemnie bankowi dokonanie - po swojej śmierci - wypłaty z rachunku wskazanym przez siebie osobom: małżonkowi, partnerowi, wstępnym, zstępnym lub rodzeństwu określonej kwoty pieniężnej (dyspozycja wkładem na wypadek śmierci).

2) art. 98 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
Jeżeli po dokonaniu czynności bankowej, o której mowa w art. 97 ust. 1, obowiązek spełnienia świadczenia przeszedł na inne osoby w wyniku spadkobrania lub przekształcenia osoby prawnej albo gdy zachodzi potrzeba egzekucji z majątku wspólnego małżonków lub majątku wspólnego partnerów, podstawą egzekucji może być tytuł wykonawczy oparty na bankowym tytule egzekucyjnym zaopatrzonym w sądową klauzulę wykonalności nadaną przez sąd przeciwko tym osobom.

3) art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. d otrzymuje brzmienie:
sądu w związku z prowadzonym postępowaniem spadkowym lub o podział majątku między małżonkami lub o podział majątku między partnerami albo prowadzoną przeciwko osobie fizycznej będącej stroną umowy sprawą o alimenty lub o rentę o charakterze alimentacyjnym,
Art. 27.
W ustawie z 13 czerwca 2003 roku o cudzoziemcach (Dz. U. z 2003 roku, Nr 128, poz. 1175 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 11c ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
ustalaniu miejsca pobytu małżonka, partnera lub innego członka rodziny cudzoziemca, a także osoby, z którą cudzoziemca łączą więzi o charakterze rodzinnym.

2) art. 16 ust. 2 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
imię (imiona), nazwisko, datę urodzenia i płeć małżonka bądź partnera oraz dzieci zapraszanego cudzoziemca, o ile są zapraszani;

3) w art. 53 ust. 1 po pkt 6 dodaje się pkt 61 w brzmieniu:
jest partnerem obywatela polskiego,

4) art. 53 ust. 1 pkt 9 otrzymuje brzmienie:
jest małżonkiem, partnerem lub pełnoletnim dzieckiem cudzoziemca, o którym mowa w art. 54, i przebywał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej przez okres 5 lat na podstawie zezwoleń na zamieszkanie na czas oznaczony udzielonych w związku z okolicznościami, o których mowa w pkt 7,

5) w art. 53 ust. 2 po pkt 1 dodaje się pkt 11 w brzmieniu:
osobę pozostającą z nim w związku partnerskim uznawanym przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej;

6) w art. 53 ust. 2 po pkt 2 dodaje się pkt 21 w brzmieniu:
małoletnie dziecko tego cudzoziemca i osoby pozostającej z nim w związku partnerskim uznawanym przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej, w tym także dziecko przysposobione;
7) art. 53b ust. 4 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
małoletniego dziecka cudzoziemca, który pozostaje w związku małżeńskim lub w związku partnerskim z obywatelem polskim i posiada zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony udzielone na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 6 lub zezwolenie na osiedlenie się udzielone w związku z pozostawaniem w związku małżeńskim lub w związku partnerskim z obywatelem polskim.

8) w art. 55 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
Przepisy niniejszego artykułu stosuje się także w celu ustalenia, czy związek partnerski czy nie został zawarty w celu obejścia przez cudzoziemca przepisów o udzielaniu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności, jeśli wskazuje na to treść umowy, o której mowa w art. 616a7 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

9) w art. 57 ust. 1 po pkt 4 dodaje się pkt 41 w brzmieniu:
podstawą ubiegania się o zezwolenie jest zawarcie związku partnerskiego z obywatelem polskim lub cudzoziemcem zamieszkującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o którym mowa w art. 54, a związek partnerki został zawarty w celu obejścia przepisów o udzielaniu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony;

10) art. 57 ust. 3 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
małżonkowi obywatela polskiego, partnerowi obywatela polskiego lub osoby posiadającej zezwolenie na osiedlenie się lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego WE na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli wyłączną podstawą odmowy byłaby którakolwiek z przyczyn, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i 7-9;

11) art. 60 ust. 5b otrzymuje brzmienie:
Za tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego, w którym cudzoziemiec przebywa lub zamierza przebywać, nie uznaje się umowy użyczenia lokalu, chyba że użyczającym jest jego zstępny, wstępny, małżonek lub partner, rodzice małżonka bądź partnera, lub rodzeństwo cudzoziemca.

12) art. 64 ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
pozostaje w związku małżeńskim lub w związku partnerskim, zawartym z obywatelem polskim co najmniej 3 lata przed złożeniem wniosku i bezpośrednio przed złożeniem wniosku przebywał nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej przez 2 lata na podstawie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony;

13) art. 64 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
Do postępowania o udzielenie zezwolenia na osiedlenie się cudzoziemcowi małżonkowi obywatela polskiego oraz cudzoziemcowi partnerowi obywatela polskiego stosuje się art. 55.

14) art. 64 ust. 4 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
towarzyszeniem małżonkowi lub partnerowi wykonującemu obowiązki zawodowe lub świadczącemu pracę w warunkach, o których mowa w pkt 1;

15) w art. 66 ust. 1 po pkt 5 dodaje się pkt 51 w brzmieniu:
podstawą ubiegania się o zezwolenie jest zawarcie związku partnerskiego z obywatelem polskim, a związek partnerski został zawarty wyłącznie w celu obejścia przepisów o udzielaniu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony lub zezwolenia na osiedlenie się;

16) art. 71 ust. 6 otrzymuje brzmienie:
Za tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego, w którym cudzoziemiec przebywa lub zamierza przebywać, nie uznaje się umowy użyczenia lokalu, chyba że użyczającym jest jego zstępny, wstępny, małżonek lub partner, rodzice małżonka bądź partnera, lub rodzeństwo cudzoziemca.

17) art. 89 ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
cudzoziemiec jest małżonkiem lub partnerem obywatela polskiego albo cudzoziemca posiadającego zezwolenie na osiedlenie się lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego WE i jego dalszy pobyt nie stanowi zagrożenia dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa i porządku publicznego, chyba że związek małżeński lub związek partnerski zostały zawarte w celu uniknięcia wydalenia;

18) art. 97 ust. 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
małżonkowi ani partnerowi obywatela polskiego albo cudzoziemca posiadającego zezwolenie na osiedlenie się lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego WE;

19) art. 100n ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
cudzoziemiec jest małżonkiem lub partnerem obywatela polskiego albo cudzoziemca posiadającego zezwolenie na osiedlenie się lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego WE;

20) art. 128 ust. 1a pkt 1 otrzymuje brzmienie:
małżonka lub partnera obywatela polskiego oraz przebywającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej małżonka lub partnera cudzoziemca posiadającego zezwolenie na osiedlenie się lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego WE, chyba że jego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanowi zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa albo bezpieczeństwa i porządku publicznego;

Art. 28.
W ustawie z 13 czerwca 2003 roku o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2003 roku, Nr 128, poz. 1176 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
5) art. 24 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Wnioskodawca składa wniosek o nadanie statusu uchodźcy w imieniu towarzyszących mu jego małoletnich dzieci, pod warunkiem że nie pozostają w związku małżeńskim ani w związku partnerskim i są na jego utrzymaniu.

6) art. 25 otrzymuje brzmienie:
Art. 25
1. Wnioskodawca może złożyć wniosek o nadanie statusu uchodźcy w imieniu towarzyszących mu małżonka lub partnera pozostającego na jego utrzymaniu i małoletnich dzieci małżonka lub partnera niepozostających w związku małżeńskim ani w związku partnerskim, za zgodą, odpowiednio, małżonka bądź partnera wyrażoną na piśmie.
2. Wyrażenie zgody przez małżonka lub partnera na złożenie wniosku w jego imieniu uważa się za udzielenie wnioskodawcy pełnomocnictwa, w tym także do działania w imieniu dzieci małżonka lub partnera.
3. Jeżeli małżonek lub partner cofnie zgodę na złożenie wniosku w jego imieniu, postępowanie w sprawie nadania statusu uchodźcy wobec niego i dzieci tego małżonka lub partnera umarza się.

7) art. 29 ust. 1 pkt 7 otrzymuje brzmienie:
informuje małżonka lub partnera wnioskodawcy, w języku dla niego zrozumiałym, o skutkach wyrażenia zgody na wystąpienie przez wnioskodawcę w jego imieniu i w imieniu dzieci tego małżonka lub partnera.

8) art. 36 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Jeżeli po upływie 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku o nadanie statusu uchodźcy nie została wydana decyzja w pierwszej instancji i przyczyna niewydania decyzji w tym terminie nie leży po stronie wnioskodawcy, Szef Urzędu, na wniosek wnioskodawcy, wydaje zaświadczenie, które wraz z tymczasowym zaświadczeniem tożsamości cudzoziemca stanowi podstawę dla wnioskodawcy i małżonka lub partnera, w imieniu którego wnioskodawca występuje, do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na zasadach i w trybie określonych w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.).

9) art. 40 ust. 2 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
małżonek lub partner, który uprzednio wyraził zgodę na złożenie wniosku przez wnioskodawcę w jego imieniu, złożył odrębny wniosek, podczas gdy nie zachodzą okoliczności dotyczące tego małżonka lub partnera uzasadniające taki wniosek.

10) art. 48 ust. 2 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
jest małżonkiem lub partnerem obywatela polskiego bądź małżonkiem lub partnerem cudzoziemca posiadającego zezwolenie na osiedlenie się albo zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich.

11) art. 55 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Organ przyjmujący wniosek wydaje wnioskodawcy i małżonkowi lub partnerowi, w imieniu którego wnioskodawca złożył wniosek, tymczasowe zaświadczenie tożsamości cudzoziemca, zwane dalej „zaświadczeniem tożsamości”, ważne przez okres 30 dni.

12) art. 55 ust. 7 otrzymuje brzmienie:
Organ przyjmujący wniosek informuje Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szefa Agencji Wywiadu, Szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Szefa Służby Wywiadu Wojskowego o wydaniu wnioskodawcy i małżonkowi lub partnerowi, w imieniu którego wnioskodawca złożył wniosek, zaświadczenia tożsamości. Informacja obejmuje dane, o których mowa w art. 56.

13) art. 74 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
Jeżeli w stosunku do małżonków lub partnerów przebywających w ośrodku toczą się odrębne postępowania w sprawach nadania statusu uchodźcy, okresy pomocy udzielanej małżonkom lub partnerom i towarzyszącym im małoletnim dzieciom kończą się jednocześnie z upływem okresu udzielania pomocy, który jest dłuższy.

14) art. 117 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Jeżeli małżonek, partner lub małoletnie dziecko cudzoziemca korzystającego z ochrony czasowej przebywa poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Szef Urzędu podejmuje działania mające na celu połączenie rodziny.

15) art. 117a ust. 4 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
dokumenty potwierdzające związki rodzinne, w szczególności odpis skrócony aktu małżeństwa, aktu związku partnerskiego, aktu urodzenia, dokumenty potwierdzające istnienie stosunku przysposobienia;

Art. 29.
W ustawie z 15 lutego 1962 roku o obywatelstwie polskim (Dz. U. z 1962 roku, Nr 10, poz. 49 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 3 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
Zawarcie związku partnerskiego przez obywatela polskiego z osobą, nie będącą obywatelem polskim, nie powoduje zmian w obywatelstwie partnerów.

2) w art. 3 dodaje się ust. 4 w brzmieniu:
Zmiana obywatelstwa jednego z partnerów nie pociąga za sobą zmiany obywatelstwa drugiego partnera.

3) art. 10 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Cudzoziemiec pozostający co najmniej 3 lata w związku małżeńskim lub w związku partnerskim zawartym z osobą posiadającą obywatelstwo polskie, który zamieszkuje na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich lub posiadając prawo stałego pobytu, może nabyć obywatelstwo polskie, jeżeli w terminie określonym w ust. 1a złoży odpowiednie oświadczenie przed właściwym organem i organ ten wyda decyzję o przyjęciu oświadczenia.

4) art. 10 ust. 1a otrzymuje brzmienie:
Termin do złożenia oświadczenia woli w sprawie nabycia obywatelstwa polskiego wynosi 3 lata i 6 miesięcy od dnia zawarcia związku małżeńskiego lub związku partnerskiego z osobą posiadającą obywatelstwo polskie albo 6 miesięcy od dnia uzyskania przez cudzoziemca zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich lub nabycia prawa stałego pobytu.

5) w art. 11 po ust. 1 dodaje się ust. 11 w brzmieniu:
Przepis ust. 1 stosuje się do zawarcia przez obywatela polskiego związku partnerskiego, jeśli powoduje to skutki opisane w tym przepisie.

Art. 30.
W ustawie z 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2004 roku, Nr 99, poz. 1001 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 1 ust. 3 pkt 2 lit. k otrzymuje brzmienie:
ubiegających się w Rzeczypospolitej Polskiej o nadanie statusu uchodźcy i małżonków lub partnerów, w imieniu których występują z wnioskiem o nadanie statusu uchodźcy, którzy posiadają zaświadczenie wydane na podstawie art. 36 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2003 roku, Nr 128, poz. 1176 z późn. zm.),

2) art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. d otrzymuje brzmienie:
nie jest właścicielem lub posiadaczem samoistnym lub zależnym nieruchomości rolnej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.), o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe lub nie podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu stałej pracy jako współmałżonek, partner lub domownik w gospodarstwie rolnym o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe,


3) art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. e otrzymuje brzmienie:
nie uzyskuje przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym z działów specjalnych produkcji rolnej, chyba że dochód z działów specjalnych produkcji rolnej, obliczony dla ustalenia podatku dochodowego od osób fizycznych, nie przekracza wysokości przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 2 ha przeliczeniowych ustalonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o podatku rolnym, lub nie podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu stałej pracy jako współmałżonek, partner lub domownik w takim gospodarstwie,

4) art. 2 ust. 1 pkt 8 lit. a otrzymuje brzmienie:
osobę pozostającą z obywatelem polskim lub cudzoziemcem, o którym mowa w art. 1 ust. 3 pkt 2, w związku małżeńskim lub w związku partnerskim uznawanych przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej,

5) art. 43 ust. 1 pkt 8 otrzymuje brzmienie:
podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników w pełnym zakresie na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników jako domownik, małżonek lub partner rolnika, jeżeli zamierza podjąć zatrudnienie, inną pracę zarobkową lub działalność gospodarczą poza rolnictwem

6) art. 73 ust. 1 pkt 2 lit. c otrzymuje brzmienie:
którzy mają na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat, a małżonek lub partner bezrobotnego jest także bezrobotny i utracił prawo do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania po dniu nabycia prawa do zasiłku przez tego bezrobotnego.

7) art. 77 otrzymuje brzmienie:
Art. 77
Świadczenia z tytułu bezrobocia przysługujące bezrobotnym i innym uprawnionym osobom stanowią ich prawa majątkowe i przechodzą po ich śmierci, w równych częściach, na małżonka, partnera oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W razie braku takich osób prawa te wchodzą do spadku.

8) art. 77a otrzymuje brzmienie:
Art. 77a
Obowiązek zwrotu nienależnie pobranego świadczenia, o którym mowa w art. 76 ust. 2 pkt 6, obciąża w równych częściach małżonka, partnera oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

9) art. 87 ust. 1 pkt 10 otrzymuje brzmienie:
jest członkiem rodziny cudzoziemca, o którym mowa w pkt 7–9, lub jest zstępnym małżonka lub partnera tego cudzoziemca, w wieku do 21 lat lub pozostającym na utrzymaniu tego cudzoziemca lub jego małżonka bądź partnera lub jest wstępnym tego cudzoziemca lub jego małżonka bądź partnera, pozostającym na utrzymaniu tego cudzoziemca lub jego małżonka bądź partnera;

10) w art. 87 ust 2 po pkt 2 dodaje się pkt 21 w brzmieniu:
będący partnerem obywatela polskiego lub cudzoziemca, o którym mowa w pkt 1 i ust. 1 pkt 1–6, posiadający zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej udzielone w związku z zawarciem związku partnerskiego;

11) art. 87 ust. 2 pkt 7 otrzymuje brzmienie:
ubiegający się o nadanie statusu uchodźcy lub będący małżonkiem bądź partnerem, w imieniu którego został złożony wniosek o nadanie statusu uchodźcy, pod warunkiem posiadania zaświadczenia wydanego na podstawie art. 36 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2003 roku, Nr 128, poz. 1176 z późn. zm.);

Art. 31.
W ustawie z 15 września 2000 roku - Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2000 roku, Nr 94, poz. 1037 z póżn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 27 otrzymuje brzmienie:
Art. 27
Współmałżonek wspólnika może żądać wpisania do rejestru wzmianki o umowie, dotyczącej stosunków majątkowych między małżonkami. Uprawnienie to służy także osobie, z którą wspólnik pozostaje w związku partnerskim.

2) art. 1831 otrzymuje brzmienie:
Art. 1831
Umowa spółki może ograniczyć lub wyłączyć wstąpienie do spółki współmałżonka wspólnika w przypadku, gdy udział lub udziały są objęte wspólnością majątkową małżeńską. Przepis zdania poprzedzającego stosuje się także do osoby, z którą wspólnik pozostaje w związku partnerskim.

3) art. 209 otrzymuje brzmienie:
Art. 209
W przypadku sprzeczności interesów spółki z interesami członka zarządu, jego współmałżonka, osoby, z którą pozostaje w związku partnerskim, krewnych i powinowatych do drugiego stopnia oraz osób, z którymi jest powiązany osobiście, członek zarządu powinien wstrzymać się od udziału w rozstrzyganiu takich spraw i może żądać zaznaczenia tego w protokole.

4) art. 3321 otrzymuje brzmienie:
Art. 3321
Statut spółki może zawierać postanowienie, iż w przypadku, gdy akcje imienne są objęte wspólnością majątkową małżeńską akcjonariuszem może być tylko jeden ze współmałżonków. Przepis zdania poprzedzającego stosuje się także do osób pozostających w związku partnerskim.

5) art. 377 otrzymuje brzmienie:
Art. 377
W przypadku sprzeczności interesów spółki z interesami członka zarządu, jego współmałżonka, osoby, z którą pozostaje w związku partnerskim, krewnych i powinowatych do drugiego stopnia oraz osób, z którymi jest powiązany osobiście, członek zarządu powinien wstrzymać się od udziału w rozstrzyganiu takich spraw i może żądać zaznaczenia tego w protokole.

Art. 32.
W ustawie z 26 października 1995 roku o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 1995 roku, Nr 133, poz. 654 z póżn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 15 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Jeżeli stosunki majątkowe między małżonkami lub partnerami podlegają wspólności ustawowej, środki zgromadzone na rachunku oszczędnościowo-kredytowym należą do obojga małżonków bądź partnerów, niezależnie od pochodzenia tych środków oraz od tego, które z nich jest posiadaczem rachunku. Przepis ten nie narusza uprawnienia każdego z małżonków lub partnerów do żądania zwrotu części środków pochodzącej z jego majątku odrębnego.

2) art. 15 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
Do osób bliskich, o których mowa w ust. 2, zalicza się małżonka, który nie pozostaje z posiadaczem rachunku we wspólności ustawowej, partnera, małżonka, który nie pozostaje z posiadaczem rachunku we wspólności ustawowej, wstępnych, zstępnych, rodzeństwo oraz osobę, która pozostaje faktycznie we wspólnym pożyciu małżeńskim bądź partnerskim z posiadaczem rachunku oszczędnościowo-kredytowego.

Art. 33.
W ustawie z 04 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 1994 roku, Nr 24, poz. 83 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 78 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
Jeżeli twórca nie wyraził innej woli, po jego śmierci z powództwem o ochronę autorskich praw osobistych zmarłego może wystąpić małżonek lub partner a w jego braku kolejno: zstępni, rodzice, rodzeństwo, zstępni rodzeństwa.

2) art. 82 otrzymuje brzmienie:
Art. 82
Jeżeli osoba, do której korespondencja jest skierowana, nie wyraziła innej woli, rozpowszechnianie korespondencji, w okresie dwudziestu lat od jej śmierci, wymaga zezwolenia małżonka lub partnera, a w jego braku kolejno zstępnych, rodziców lub rodzeństwa.
Art. 34.
W ustawie z 29 stycznia 2004 roku – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2004 roku, Nr 19, poz. 177 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 17 ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
pozostają w związku małżeńskim, w związku partnerskim, w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa w linii bocznej do drugiego stopnia lub są związane z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli z wykonawcą, jego zastępcą prawnym lub członkami organów zarządzających lub organów nadzorczych wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia;

2) art. 162 ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
pozostaje w związku małżeńskim, związku partnerskim, faktycznym pożyciu albo w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa w linii bocznej do drugiego stopnia albo jest związany z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli z osobą występującą w kontrolowanym postępowaniu po stronie zamawiającego lub wykonawcy, jego zastępcą prawnym lub członkami władz osób prawnych ubiegających się o udzielenie kontrolowanego zamówienia;
Art. 35.
W ustawie z 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1967 roku, Nr 44, poz. 220 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 127 ust. 5 otrzymuje brzmienie:
Żołnierzem samotnym w rozumieniu ustawy jest osoba niebędąca w związku małżeńskim ani w związku partnerskim, prowadząca odrębne gospodarstwo domowe, samodzielnie zajmująca lokal mieszkalny lub dom mieszkalny, w którym jest zameldowana na pobyt stały, jeżeli nie ma innych osób zobowiązanych do pokrywania należności z tytułu zajmowania tego lokalu lub domu mieszkalnego.

2) art. 131 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
Uprawnienia, o których mowa w ust. 1 i 2, przysługują również małżonkom i partnerom żołnierzy odbywających zasadniczą służbę wojskową, jeżeli ze względu na nie żołnierze zostali uznani za posiadających na wyłącznym utrzymaniu członków rodziny.

3) art. 133a ust. 4 otrzymuje brzmienie:
Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i tryb korzystania przez żołnierzy, o których mowa w ust. 1 i 2, a także małżonków, partnerów oraz dzieci pozostających na utrzymaniu żołnierzy, którzy zaginęli lub ponieśli śmierć, w związku z wykonywaniem zadań służbowych, z pomocy wymienionej w ust. 1, z uwzględnieniem szczególnego traktowania tych żołnierzy, którzy zostali inwalidami.
Art. 36.
W ustawie z 06 kwietnia 1990 roku o Policji (Dz. U. z 1990 roku, Nr 30, poz. 179 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 62 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
Policjant jest obowiązany złożyć oświadczenie o swoim stanie majątkowym, w tym o majątku objętym małżeńską lub partnerską wspólnością majątkową, przy nawiązywaniu lub rozwiązywaniu stosunku służbowego lub stosunku pracy, corocznie oraz na żądanie przełożonego właściwego w sprawach osobowych. Oświadczenie to powinno zawierać informacje o źródłach i wysokości uzyskanych przychodów, posiadanych zasobach pieniężnych, nieruchomościach, udziałach i akcjach w spółkach prawa handlowego, a ponadto o nabytym przez tę osobę albo jej małżonka lub partnera od Skarbu Państwa, innej państwowej osoby prawnej, gminy lub związku międzygminnego mieniu, które podlegało zbyciu w drodze przetargu. Oświadczenie to powinno również zawierać dane dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej oraz pełnienia funkcji w spółkach prawa handlowego lub spółdzielniach, z wyjątkiem funkcji w radzie nadzorczej spółdzielni mieszkaniowej.

2) art. 62a otrzymuje brzmienie:
Art. 62a
Policjant jest obowiązany poinformować przełożonego właściwego w sprawach osobowych o podjęciu przez małżonka, partnera lub osoby pozostające z nim we wspólnym gospodarstwie domowym zatrudnienia lub innych czynności zarobkowych w podmiotach świadczących usługi detektywistyczne lub ochrony osób i mienia oraz o objęciu w nich akcji lub udziałów, a także o fakcie bycia wykonawcą w rozumieniu ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2004 roku, Nr 19, poz. 177 z późn. zm.) na rzecz organów i jednostek nadzorowanych i podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, w terminie 14 dni od dnia powzięcia informacji o tym zdarzeniu.

3) art. 77 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Za członków rodziny policjanta uprawnionych do świadczeń przewidzianych w art. 73, 75 i 76 uważa się małżonka, partnera i dzieci.

4) w art. 77 ust. 2 po słowie małżonka dodaje się przecinek i dopisuje słowa dzieci partnera;

5) art. 89 otrzymuje brzmienie:
Art. 89
Członkami rodziny policjanta, których uwzględnia się przy przydziale lokalu mieszkalnego, są pozostający z policjantem we wspólnym gospodarstwie domowym:
1) małżonek lub partner,
2) dzieci (własne, małżonka lub partnera, przysposobione lub przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastępczej) pozostające na jego utrzymaniu, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 25 lat życia,
3) rodzice policjanta i jego małżonka lub jego partnera będący na jego wyłącznym utrzymaniu lub jeżeli ze względu na wiek albo inwalidztwo, albo inne okoliczności są niezdolni do wykonywania zatrudnienia; za rodziców uważa się również ojczyma i macochę oraz osoby przyspasabiające.

6) art. 95 ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
którego małżonek lub partner posiada lokal mieszkalny lub dom określony w pkt 2,

7) art. 95 ust. 1 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
w razie zbycia przez niego, jego małżonka lub jego partnera własnościowego prawa do spółdzielczego lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość albo dom, o którym mowa w pkt 2, z wyjątkiem przypadków określonych na podstawie art. 96 ust. 3.

8) art. 95 ust. 3 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
jeżeli policjantowi, jego małżonkowi lub jego partnerowi przysługuje tytuł prawny do innego lokalu mieszkalnego, o którym mowa w art. 90; w takim przypadku osobom tym przysługuje prawo wyboru jednego z zajmowanych lokali;

9) art. 116 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
Świadczenia, o których mowa w ust. 1, przysługują małżonkowi lub partnerowi policjanta, który pozostawał z nim we wspólności małżeńskiej lub partnerskiej, a w dalszej kolejności dzieciom oraz rodzicom, jeżeli w dniu śmierci policjanta spełniali warunki do uzyskania renty rodzinnej na podstawie przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji oraz ich rodzin.

10) art. 119 ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
trzymiesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym, należnymi na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym, jeżeli koszty pogrzebu ponosi małżonek, partner dzieci, wnuki, rodzeństwo lub rodzice,

11) art. 135c ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
jest małżonkiem, partnerem, krewnym lub powinowatym obwinionego lub osoby przez niego pokrzywdzonej w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania karnego,

Art. 37.
W ustawie z 15 grudnia 2000 roku o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2001 roku, Nr 4, poz. 27 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
6) art. 2 ust. 5 otrzymuje brzmienie:
Osobą bliską w rozumieniu ustawy jest zstępny, wstępny, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, małżonek, partner, osoba przysposabiająca i przysposobiona oraz osoba, która pozostaje faktycznie we wspólnym pożyciu - niezależnie od płci tej osoby.

7) w art. 3 po ust. 2 dodaje się ust. 21 w brzmieniu:
Przepis ust. 2 stosuje się do związków partnerskich.

8) art. 3 ust. 5 otrzymuje brzmienie:
Jeżeli prawo odrębnej własności lokalu albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu należy do kilku osób, członkiem spółdzielni jest tylko jedna z nich, chyba że przysługuje ono wspólnie małżonkom lub partnerom. W wypadku zgłoszenia się kil-ku uprawnionych rozstrzyga sąd w postępowaniu nieprocesowym. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego przez spółdzielnię terminu wystąpienia do sądu wyboru dokonuje spółdzielnia.

9) art. 9 ust. 5 otrzymuje brzmienie:
Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego może należeć do jednej osoby albo do małżonków albo do partnerów.

10) w art. 11 ust. 12 po kropce dodaje się zdanie w brzmieniu:
Przepis zdania poprzedzającego stosuje się do związku partnerskiego oraz każdej z osób tworzących taki związek.

11) w art. 13 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
Przepisy ust. 1-2 stosuje się odpowiednio do związków partnerskich, partnerów, rozwiązania związku partnerskiego przez rozwód oraz unieważnienia związku partnerskiego.

12) w art. 14 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
Przepis ust. 1 stosuje się do związków partnerskich i partnerów.

13) art. 15 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
Do zachowania roszczeń, o których mowa w ust. 1-3, konieczne jest złożenie w terminie jednego roku deklaracji członkowskiej wraz z pisemnym zapewnieniem o gotowości do zawarcia umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego. W wypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych, rozstrzyga sąd w postępowaniu nieprocesowym, biorąc pod uwagę w szczególności okoliczność, czy osoba uprawniona na podstawie ust. 1 albo 2 zamieszki-wała odpowiednio razem z byłymi małżonkami, byłymi partnerami lub jednym z nich albo z byłym członkiem. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego przez spółdzielnię terminu wystąpienia do sądu, wyboru dokonuje spółdzielnia.

14) art. 179 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
W razie śmierci jednego z małżonków lub partnerów, którym spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przysługiwało wspólnie, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.

15) art. 21 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
Ustanowienie odrębnej własności lokalu może nastąpić na rzecz małżonków, partnerów albo osób wskazanych przez członka spółdzielni, które wspólnie z nim ubiegają się o ustanowienie takiego prawa.

16) art. 52 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
w razie śmierci jednego z małżonków lub partnerów, którym prawo do domu jednorodzinnego przysługiwało wspólnie, przepis pkt 1 stosuje się odpowiednio;

17) art. 52 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
przeniesienie własności domu może nastąpić także na rzecz spadkobierców członka lub małżonków bądź partnerów, jeżeli prawo do domu przysługuje im wspólnie;

Art. 38.
W ustawie z 16 września 1982 roku - Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 1982 roku, Nr 30, poz. 210 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 30 otrzymuje brzmienie:
Art. 30
Zarząd spółdzielni prowadzi rejestr członków zawierający ich imiona i nazwiska oraz miejsce zamieszkania (w odniesieniu do członków będących osobami prawnymi - ich nazwę i siedzibę), wysokość zadeklarowanych i wniesionych udziałów, wysokość wniesionych wkładów, ich rodzaj, jeżeli są to wkłady niepieniężne, zmiany tych danych, datę przyjęcia w poczet członków, datę wypowiedzenia członkostwa i jego ustania, a także inne dane przewidziane w statucie. Członek spółdzielni, jego małżonek, jego partner i wierzyciel członka lub spółdzielni ma prawo przeglądać rejestr.

2) art. 57 otrzymuje brzmienie:
Art. 57
W skład rady nie mogą wchodzić osoby będące kierownikami bieżącej działalności gospodarczej spółdzielni lub pełnomocnikami zarządu oraz osoby pozostające z członkami zarządu lub kierownikami bieżącej działalności gospodarczej spółdzielni w związku małżeńskim, związku partnerskim albo w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej i w drugim stopniu linii bocznej.

Art. 39.
W ustawie z 07 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz. U. z 1991 roku, Nr 95, poz. 425 z późn. zm.) art. 94a ust. 2a pkt 2 otrzymuje brzmienie:
pkt 6, 8 i 12 – uważa się małżonka lub partnera oraz małoletnie dzieci tych osób niepozostające w związku małżeńskim i będące na ich utrzymaniu.

Art. 40.
W ustawie z 27 lipca 2001 roku o kuratorach sądowych (Dz. U. z 2001 roku, Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 22 otrzymuje brzmienie:
Art. 22
Między kuratorami zawodowymi nie może istnieć stosunek bezpośredniej podległości służbowej, jeżeli są małżonkami, partnerami albo pozostają ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie lub powinowactwa pierwszego stopnia albo przysposobienia, opieki lub kurateli.

2) art. 91 ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
przeprowadzenie wywiadu środowiskowego w sprawach o unieważnienie małżeństwa, unieważnienie związku partnerskiego, ustalenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa, ustalenie istnienia lub nieistnienia związku partnerskiego, rozwód, separację,

Art. 41.
W ustawie z 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2003 roku, Nr 228, poz. 2255 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 3 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
dziecku – oznacza to dziecko własne, małżonka, partnera, przysposobione oraz dziecko, w sprawie którego toczy się postępowanie o przysposobienie, lub dziecko znajdujące się pod opieką prawną;

2) art. 3 pkt 16 otrzymuje brzmienie:
rodzinie – oznacza to odpowiednio następujących członków rodziny: małżonków, partnerów, rodziców dzieci, opiekuna faktycznego dziecka oraz pozostające na utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25 roku życia, a także dziecko, które ukończyło 25 rok życia legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością rodzinie przysługuje świadczenie pielęgnacyjne; do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, dziecka pozostającego w związku partnerskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko;

3) art. 7 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim bądź w związku partnerskim;

4) art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a otrzymuje brzmienie:
pozostaje w związku małżeńskim lub w związku partnerskim,

5) art. 23 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz ich wypłata następują odpowiednio na wniosek małżonków, partnerów, jednego z małżonków, jednego z partnerów, rodziców, jednego z rodziców, opiekuna faktycznego dziecka, opiekuna prawnego dziecka, osoby uczącej się, pełnoletniej osoby niepełnosprawnej lub innej osoby upoważnionej do reprezentowania dziecka lub pełnoletniej osoby niepełnosprawnej.

Art. 42.
W ustawie z 12 listopada 1965 roku - Prawo prywatne międzynarodowe (Dz. U. z 1965 roku, Nr 46, poz. 290 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) śródtytuł V otrzymuje brzmienie Małżeństwo i związek partnerski;

2) po art. 14 dodaje się art. 14a w brzmieniu:
Ilekroć niniejsza ustawa mówi o małżeństwie i małżonkach, należy przez to rozumieć, odpowiednio, także związek partnerski i partnerów w rozumieniu przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Art. 43.
W ustawie z 17 października 2008 roku o zmianie imienia i nazwiska (Dz. U. z 2008 roku, Nr 220, poz. 1414) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 3 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
członkiem rodziny jest małżonek, partner i wstępny osoby ubiegającej się o zmianę imienia lub nazwiska.

2) art. 7 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
Zmiana nazwiska noszonego po zawarciu małżeństwa lub związku partnerskiego, gdy jest ono tożsame z nazwiskiem rodowym, rozciąga się na nazwisko rodowe wyłącznie na wyraźne żądanie osoby ubiegającej się o zmianę nazwiska.

3) art. 8 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Zmiana nazwiska obojga rodziców rozciąga się na małoletnie dzieci i na dzieci, które zrodzą się z tego małżeństwa lub związku partnerskiego.

4) art. 11 ust. 2 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
odpis zupełny aktu małżeństwa lub odpis zupełny aktu związku partnerskiego;

5) art. 11 ust. 3 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
odpis zupełny aktu małżeństwa lub odpis zupełny aktu związku partnerskiego;

6) art. 13 ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
kierownika urzędu stanu cywilnego właściwego ze względu na miejsce sporządzenia aktu urodzenia i małżeństwa lub związku partnerskiego wnioskodawcy, a także miejsce sporządzenia aktów urodzenia jego małoletnich dzieci, jeżeli zmiana nazwiska rozciąga się na dzieci, przekazując decyzję o zmianie imienia lub nazwiska;

Art. 44.
W ustawie z 13 lipca 2006 roku o dokumentach paszportowych (Dz. U. z 2006 roku, Nr 143, poz. 1027 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 8 ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
emerytom, rencistom, osobom niepełnosprawnym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776 z późn. zm.), a także współmałżonkom i partnerom tych osób, pozostającym na ich wyłącznym utrzymaniu;

2) w art. 18a po ust. 2 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
Przepisy ust. 1-2 stosuje się do związków partnerskich.

3) art. 26 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
Paszporty dyplomatyczne otrzymują także małżonkowie i partnerzy osób wymienionych w ust. 1 pkt 1-5 i 8-10, jeżeli towarzyszą im w podróży służbowej poza granicami kraju.

4) w art. 37 ust. 1 pkt 4 kropkę na końcu zdania zastępuje się średnikiem, po czym dodaje się pkt 5 w brzmieniu:
po upływie 60 dni od dnia doręczenia ostatecznej decyzji administracyjnej lub prawomocnego orzeczenia sądu stwierdzającego zmianę danych, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 1-3, 5 i 9, albo sporządzenia aktu związku partnerskiego stwierdzającego zmianę nazwiska, a w przypadku związku partnerskiego zawartego przed konsulem lub organem zagranicznym – od dnia doręczenia odpisu aktu związku partnerskiego.

5) art. 37 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
W przypadku obywateli polskich przebywających za granicą termin, o którym mowa w ust. 1 pkt 4 i pkt 5, wynosi 4 miesiące.

Art. 45.
W ustawie z 16 listopada 2006 roku o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2006 roku, Nr 225, poz. 1635 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 2 ust. 1 pkt 6 otrzymuje brzmienie:
dokonanie czynności urzędowej i wydanie zaświadczenia w sprawach o zmianę imienia (imion) lub nazwiska osób, którym bezprawnie je zmieniono, a także zstępnych, małżonków i partnerów tych osób;

2) w załączniku do ustawy w części I ust. 1 w kolumnie 2 otrzymuje brzmienie:
Sporządzenie aktu małżeństwa lub aktu związku partnerskiego

3) w załączniku do ustawy w części II ust. 1 pkt 1 w kolumnie 2 otrzymuje brzmienie:
zaświadczenie stwierdzające, że obywatel polski lub zamieszkały na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej cudzoziemiec niemający obywatelstwa żadnego państwa, zgodnie z prawem polskim, może zawrzeć małżeństwo lub związek partnerski za granicą

4) w załączniku do ustawy w części III ust. 1 w kolumnie 2 otrzymuje brzmienie:
Zezwolenie na zawarcie małżeństwa, o którym mowa w art. 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz zezwolenie na zawarcie związku partnerskiego, o którym mowa w art. Art. 616a2 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego

5) w załączniku do ustawy w części IV pkt 3 w kolumnie 4 otrzymuje brzmienie:
jeżeli pełnomocnictwo udzielane jest małżonkowi, partnerowi, wstępnemu, zstępnemu lub rodzeństwu
Art. 46.
W ustawie z 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 1997 roku, Nr 123, poz. 776 z późn. zm.) art. 49 ust. 5b pkt 3 otrzymuje brzmienie:
nastąpiło trwałe zaprzestanie prowadzenia działalności przy jednoczesnym braku majątku, z którego można egzekwować należności małżonka, partnera, następców prawnych, możliwości przeniesienia odpowiedzialności na osoby trzecie w rozumieniu przepisów Ordynacji podatkowej;
Art. 47.
W ustawie z 28 sierpnia 1997 roku o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. 1997 roku, Nr 139, poz. 934 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 41 a ust. 1 zdanie drugie otrzymuje brzmienie:
Oświadczenie o stanie majątkowym dotyczy majątku odrębnego oraz objętego małżeńską wspólnością majątkową lub wspólnością majątkową związku partnerskiego.

2) w art. 83 dodaje się ust. 5 w brzmieniu:
Przepisy niniejszego artykułu dotyczące stosunków majątkowych między małżonkami stosuje się odpowiednio do stosunków majątkowych między partnerami.

3) w art. 85 po pkt 2 dodaje się pkt 2a w brzmieniu:
sposób i termin składania oświadczenia o stosunkach majątkowych w związku partnerskim członka otwartego funduszu oraz zawiadamiania otwartego funduszu o każdorazowej zmianie w stosunku do treści takiego oświadczenia obejmującej środki zgromadzone na rachunku członka;

4) w art. 103 dodaje się ust. 5 w brzmieniu:
Przepisy ust. 3 i ust. 4 mają zastosowanie do związków partnerskich, rozwiązania związku partnerskiego przez rozwód, unieważnienia związku partnerskiego oraz ustania wspólności majątkowej w czasie trwania związku partnerskiego a także umownego ograniczenia lub wyłączenia takiej wspólności majątkowej.

5) rozdział 12 otrzymuje tytuł w brzmieniu:
Podział środków w razie rozwodu lub unieważnienia małżeństwa lub związku partnerskiego

6) po art. 130 dodaje się art. 130a w brzmieniu:
Art. 130a
Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się także w przypadku rozwodu partnerów oraz unieważnienia związku partnerskiego.

7) po art. 133 dodaje się art. 133a w brzmieniu:
Art. 133a
Ilekroć przepisy niniejszego rozdziału mówią o małżeństwie i małżonkach, należy przez to również rozumieć, odpowiednio, związek partnerski i partnerów.

8) art. 150 pkt 1 lit. d otrzymuje brzmienie:
osobom pozostającym z osobami wymienionymi w lit. b–c w związku małżeńskim, związku partnerskim, stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiego stopnia włącznie,

9) art. 204d ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Kontrolujący podlega wyłączeniu od udziału w kontroli, jeżeli ustalenia kontroli mogłyby oddziaływać na jego prawa lub obowiązki albo prawa lub obowiązki jego małżonka, partnera lub osoby pozostającej z nim faktycznie we wspólnym pożyciu, krewnych i powinowatych do drugiego stopnia albo osób związanych z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli.

10) art. 204d ust. 2 otrzymuje brzmienie:
Powody wyłączenia kontrolującego trwają mimo ustania małżeństwa, związku partnerskiego, wspólnego pożycia, przysposobienia, opieki lub kurateli.

Art. 48.
W ustawie z 28 lutego 2003 roku - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2003 roku, Nr 60, poz. 535 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 7 otrzymuje brzmienie:
W razie śmierci przedsiębiorcy można ogłosić jego upadłość, jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony w terminie roku od dnia jego śmierci. Wniosek o ogłoszenie upadłości może złożyć wierzyciel, a także spadkobierca, oraz małżonek lub partner i każde z dzieci lub rodziców zmarłego, chociażby nie dziedziczyli po nim spadku.

2) dotychczasową treść art. 116 oznacza się jako ust. 1, po którym dodaje się ust. 2 w brzmieniu:
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do związków partnerskich.

3) rozdział 4 działu II tytułu III części pierwszej otrzymuje tytuł w brzmieniu:
Wpływ ogłoszenia upadłości na stosunki majątkowe upadłego w małżeństwie lub w związku partnerskim

4) po art. 126 dodaje się art. 126a w brzmieniu:
Art. 126a
Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się odpowiednio do związków partnerskich.
5) art. 128 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Czynności prawne odpłatne dokonane przez upadłego w terminie sześciu miesięcy przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości z małżonkiem, partnerem, krewnym lub powinowatym w linii prostej, krewnym lub powinowatym w linii bocznej do drugiego stopnia włącznie albo z przysposobionym lub przysposabiającym są bezskuteczne w stosunku do masy upadłości.

6) art. 128 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do czynności upadłego, będącego spółką lub osobą prawną, dokonanej z jej wspólnikami, ich reprezentantami lub ich małżonkami bądź partnerami, jak również ze spółkami powiązanymi, ich wspólnikami, reprezentantami lub małżonkami bądź partnerami tych osób.

7) art. 157a ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
jest wierzycielem lub dłużnikiem upadłego, małżonkiem, partnerem wstępnym, zstępnym, rodzeństwem, powinowatym upadłego lub jego wierzyciela w tej samej linii czy stopniu, osobą pozostającą z nim w stosunku przysposobienia lub małżonkiem bądź partnerem tej osoby albo osobą pozostającą z upadłym w faktycznym związku, wspólnie z nim zamieszkującą i gospodarującą;

8) art. 157 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
Syndyk, nadzorca sądowy albo zarządca oraz jego małżonek, partner, wstępny, zstępny, rodzeństwo, osoba pozostająca z nim w stosunku przysposobienia lub małżonek bądź partner takiej osoby, jak również osoba pozostająca z nim w faktycznym związku, wspólnie z nim zamieszkująca i gospodarująca, nie mogą nabyć rzeczy ani praw pochodzących ze sprzedaży dokonanej w postępowaniu upadłościowym, w którym sprawuje lub sprawowała tę funkcję.

9) art. 157 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
Przeszkoda, o której mowa w ust. 1 pkt 1, trwa mimo ustania małżeństwa, związku partnerskiego lub przysposobienia.

10) art. 197 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
W sprawach dotyczących układu nie mają także prawa głosu małżonek lub partner upadłego, jego krewny lub powinowaty w linii prostej, krewny lub powinowaty w linii bocznej do drugiego stopnia włącznie, przysposabiający upadłego lub przez niego przysposobiony, a gdy upadłym jest osobowa spółka handlowa, wspólnik ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem, będący jej wierzycielem, oraz osoby uprawnione do reprezentowania spółki. Nie głosują również inni wierzyciele, jeżeli nabyli wierzytelność od tych osób po ogłoszeniu upadłości.

Art. 49.
W ustawie z 07 września 2007 roku o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2007 roku, Nr 192, poz. 1378 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 2 pkt 12 otrzymuje brzmienie:
rodzinie – oznacza to odpowiednio następujących członków rodziny: rodziców osoby uprawnionej, małżonka bądź partnera rodzica osoby uprawnionej, osobę, z którą rodzic osoby uprawnionej wychowuje wspólne dziecko, pozostające na ich utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia oraz dziecko, które ukończyło 25. rok życia otrzymujące świadczenia z funduszu alimentacyjnego lub legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992, z późn. zm.), a także osobę uprawnioną; do rodziny nie zalicza się:
a) dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego,
b) dziecka pozostającego w związku małżeńskim lub w związku partnerskim,
c) pełnoletniego dziecka posiadającego dziecko,
d) rodzica osoby uprawnionej zobowiązanego tytułem wykonawczym pochodzącym lub zatwierdzonym przez sąd do alimentów na jej rzecz;

2) art. 10 ust. 2 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
zawarła związek małżeński lub związek partnerski.

Art. 50.
Ustawa wchodzi w życie 30 dni od ogłoszenia.